• Szanowny Użytkowniku, serwisy w domenie modelarstwo.info wykorzystują pliki cookie by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Wagonowy hyde park (dla konstrukcji sprzed 1945 roku na PKP)

OP
OP
A

AJ

Gość
Piękna sprawa panowie Krzysztofowie! Ponieważ ja też troszkę w tzw. międzyczasie pogrzebałem i poczytałem, okazało się, że tych wagonów zbudowano (choć chyba bardziej powinno być - dostarczono) 260 sztuk. Wydaje się to dużą ilością, na szczęście inne źródła doprecyzowują, że w kraju zbudowano ich 150 (140 klasy 3 i 10 wagonów klasy 1/2/3 od Lilpopa), a owe magiczne 260 wychodzi razem ze 110 wagonami dostarczonymi z Włoch. Do ilości podanych przez Krzysztofa Koja brakuje więc nam jeszcze 35 sztuk - czyżby to one były określone typem A III? Okazało się również skąd wynikło podobieństwo do wagonów austriackich - otóż na początku lat dwudziestych w związku z brakiem własnych biur konstrukcyjnych - pozyskano w Austrii dokumentację wagonów czteroosiowych wywodzących się jeszcze z czasów kkStB. Ponieważ uruchomienie produkcji w kraju mocno się opóźniało, w roku 1923 zamówiono w fabryce Ernesto Breda 110 wagonów bazujących na tej samej dokumentacji, choć podobno pozostawiono Włochom pewną dowolność w interpretacji. Szybki schyłek ich produkcji także znalazł swoje uzasadnienie - okazuje się, że pomimo określania tych wagonów mianem stalowych, były one konstrukcji mieszanej tzn. nadwozia były wykonane jako drewniane, z zewnątrz pokryte tylko blachą stalową. Właśnie to spowodowało, iż już w 1925 roku podjęto prace projektowe nad nową konstrukcją wagonu - tym razem już całkowicie stalowego - i od 1928 roku rozpoczęto w trzech fabrykach krajowych ich produkcję.
 

wolfik

Znany użytkownik
Reakcje
1.013 1 0
Prze Pana - mowa o tej fotce i typie A-Ia :)
Bardzo dziękuję :)

... Okazało się również skąd wynikło podobieństwo do wagonów austriackich - otóż na początku lat dwudziestych w związku z brakiem własnych biur konstrukcyjnych - pozyskano w Austrii dokumentację wagonów czteroosiowych wywodzących się jeszcze z czasów kkStB. Ponieważ uruchomienie produkcji w kraju mocno się opóźniało, w roku 1923 zamówiono w fabryce Ernesto Breda 110 wagonów bazujących na tej samej dokumentacji, choć podobno pozostawiono Włochom pewną dowolność w interpretacji. ....
Właśnie miałem zapytać, bo zdawało mi się, że gdzieś czytałem (chyba w jakimś artykule pana Massela), że Breda rzeczywiście zbudowała dla nas wagony ale według dokumentacji (czy wytycznych) dostarczonych przez Polaków. I chyba właśnie otrzymałem potwierdzenie.
 

Młodzikowski

Znany użytkownik
H0e
Reakcje
3.914 8 0
Zgadza się Panowie - włoskie wagony zbudowano na podstawie dostarczonej przez zamawiającego dokumentacji. I prawdą jest też to, że pudła wagonów były konstrukcji drewnianej. O tym też wspominał Krzysiek Koj :)
 
OP
OP
A

AJ

Gość
To jeszcze jedno zdjęcie z Inżyniera Kolejowego 11/1928 wagonu trójklasowego od LRL

Clipboard02.jpg


I jeszcze tak żeby domknąć temat prośba do Krzysztofa

Dzisiaj zresztą, znowu sobie przypomniałem - o Katalogu wagonów osobowych.
Mógłbyś z tego katalogu pokazać jeszcze wagon bagażowy Fhx (ten z indeksem 53), bo to one chyba właśnie zostały zakupione w tym samym czasie we Włoszech.
 

404W

Znany użytkownik
Reakcje
519 21 0

Jarząbek

Znany użytkownik
Reakcje
1.590 73 0
Jak tak się wpatruję w ten "schemacik" wagonu bagażowego, mam nieodparte wrażenie, że jeden z tych 25 włoskich wagonów
A ja wrażenia nie mam .....gdyż na wagonach to się nie znam. :( ..... ale umiem czytać! :) i czego się doczytałem - widzę na wagonie serię Fhpx a taką własnie serią zostały oznaczone wagony bagażowe wyprodukowane w firmie Breda. Mam kłopot z odczytaniem numeru, gdyż widzę tylko cztery cyferki......
Dodam jeszcze, że w owym czasie mała literka "p" w oznaczeniu serii wagonów bagażowych oznaczała, że wagon posiada wydzielony przedział do przewozu przesyłek celnych. I zapewne dlatego kilka wagonów tego typu zostało przebudowane na wagony pocztowo-bagażowe. I to by było na tyle.....:)
 
OP
OP
A

AJ

Gość
na wagonach to się nie znam. :(
Tak jak i ja, ale ciągle próbuję się uczyć.

Jakie on ma wózki? Jeśli 2,5m. [tzw regel bauart] to jest prusak.
Nie wiem. Jak widać... wózków nie widać ;).
Mogę natomiast wymienić inne powody powstania mojego "wrażenia":
- odsłonięta ostoja - pruskie wagony bagażowe Pw4u Pr02 i Pw4 Pr04, które pasowałyby konstrukcją pudła (proste ściany boczne i wnęki drzwiowe przy czołach) mają ostoję zakrytą, wagony Pw4u Pr10 i bodaj następne, w których ostoje się "odsłoniły" miały już z kolei zwężające się ku czołownicom ściany boczne a'la "szczupaki" plus zupełnie inny podział płatów poszycia tych ścian
- łączenie podokiennych pasów poszycia dokładnie po środku (pod okienkiem przedziału kierownika pociągu), dokładnie tak jak na rysunku
Być może były one błędne, niemniej jednak po tym co dopisał Jarząbek wątpliwości chyba jeszcze się zmniejszyły :).
 
OP
OP
A

AJ

Gość
Piękne te zdjęcia - zarówno wagony jak i ludzie z nich korzystający mieli swoją klasę. Ten z drugiego zdjęcia wygląda na oryginał z czasów kkStB.
 
OP
OP
A

AJ

Gość
Dzisiaj - jak mówili klasycy - coś z zupełnie innej beczki. A może nie do końca...
Ponieważ zawsze mnie fascynowało jak w trakcie różnych dyskusji ludzie tak łatwo sobie rzucają typami polskich wagonów z okresu międzywojennego - AIII, CV, PVII - i w dodatku wiedzą o czy mówią, trochę im pozazdrościłem, a trochę poczułem się gamoniowato. Przetrzepałem więc wtedy to co mam w domu i na własne potrzeby aby mieć to w jednym miejscu, zrobiłem takie coś:

A – pasażerskie (czteroosiowe)

Wagony konstrukcji mieszanej (stalowa ostoja, pudło drewniane kryte blachą)

AI – czteroosiowy serii Chrx Lilpop 40 sztuk (15 szt. 1924, 25 szt. 1925) sześć przedziałów
otwartych i trzy przedziały zamkniete, po osiem miejsc w każdym
AIa – czteroosiowy serii Chxz „Wagon” 30 sztuk (10 szt. w 1925, 20 szt. w 1926) dziewięć
ośmiomiejscowych przedziałów
AIb – czteroosiowy serii Chxz Zieleniewski 35 sztuk (25szt. w 1926, 5szt. w 1927 i 5szt. w
1928)
A II - 110 wagonów Breda serii ABhuxz (80 szt.) i Bhuxz (30 szt.)
A III - czteroosiowy serii Chrx Lilpop (35 szt.? [najprawdopodobniej jednak 25 szt.] w latach
1925- 27) sześć przedziałów otwartych i trzy przedziały zamknięte po osiem miejsc
A IIIa – czteroosiowy serii Chrx Lilpop? (10 szt. 1927?) sześć przedziałów otwartych i trzy
zamknięte po osiem miejsc
A IV – czteroosiowy serii ABChxz Lilpop (10 szt. 1926) 1 i ½ przedziału pierwszej klasy (cztery
i dwa miejsca), dwa przedziały drugiej klasy po sześć miejsc i cztery przedziały trzeciej
klasy po osiem miejsc

Wagony konstrukcji całkowicie stalowej

A V – czteroosiowy serii ABhuxz Lilpop (40 szt. 1928) przedział i dwa półprzedziały pierwszej
klasy po dwa miejsca w rzędzie oraz pięć i ½ przedziału drugiej klasy po trzy miejsca w
rzędzie) oraz serii Bhuxz Lilpop (35 szt. 1930) sześć przedziałów po sześć miejsc i trzy
półprzedziały po trzy miejsca
A VI - czteroosiowy Chrx (od 1929 roku LRL, Zieleniewski, HCP) cztery przedziały zamknięte
i sześć przedziałów otwartych po osiem miejsc, od 1930 roku pięć przedziałów
zamkniętych i pięć otwartych
A VIa – czteroosiowy serii Chxz (HCP 10 szt. 1928, Zieleniewski 10 szt. 1928) dziesięć
ośmiomiejscowych przedziałów
A VII?- czteroosiowy serii ABChuxz Lilpop (28 szt. 1929) jeden i ½ przedziału pierwszej klasy
po dwa miejsca w rzędzie, trzy przedziały po sześć miejsc drugiej klasy i cztery przedziały
po osiem miejsc trzeciej klasy
A VIII – czteroosiowy serii Bhuxz Lilpop (od 1930, w 1930 5 szt.) osiem sześciomiejscowych
przedziałów
A IX – czteroosiowy BChuxz cztery przedziały po sześć miejsc drugiej klasy i pięć przedziałów po
osiem miejsc trzeciej klasy

B – bagażowe

B I - czteroosiowy serii Fhpx Breda 25 szt. 1925
B II? - czteroosiowy serii Fhx Lilpop 25 szt. 1932 (bez przedziału „celnego” i kiosku na dachu)
B III – czteroosiowy serii Fhx (Fhpx?) Lilpop 35 szt. 1938 (z kioskiem na dachu, była też wersja
z przedziałem „celnym” i kioskiem na dachu - czy to jeszcze BIII?
)

C – towarowe

C I - kryte dwuosiowe serii Kd (z dolną budką i bez niej, rozstaw osi 4,5m, długość pudła 8m)
C Ia – kryte dwuosiowe z górną budką (rozstaw osi 4,5m, długość pudła 8m)
C II – węglarka dwuosiowa serii Wdd (ściągi ścian bocznych po przekątnej przez wszystkie pola
ściany bocznej, 11 piór resorowych)
C IIa – węglarka dwuosiowa serii Wdd (zastrzały wzmacniające po przekątnej tylko pomiędzy
słupkiem przydrzwiowym i sąsiednim bocznym – na jednym polu ściany bocznej, 13 piór
resorowych, pod drzwiami wzmocnienie za pomocą podciągów) wyglada jak DRG
Konigsberg
C IIb – węglarka dwuosiowa Wdd (zastrzały wzmacniające po przekątnej pomiędzy słupkiem
narożnym i sąsiednim bocznym oraz pomiędzy przydrzwiowym i sąsiednim bocznym, 12
piór resorowych)
C III – platforma dwuosiowa z ławą pokrętną serii Pdkł (z budką lub bez, rozstaw osi 4,5 m)
C IV – platforma dwuosiowa z drewnianymi kłonicami serii Pddk (rozstaw osi bez budki 6m, z
budką 6,5 m)
C V – kryte dwuosiowe (przestrzenne) serii Kds (z dolną budką lub bez, rozstaw osi 7m, długość
pudła 10,8m)
C VI – platforma czteroosiowa serii PPkss (z budką lub pomostem, rozstaw czopów wózków 13,8 m)
C VII? - platforma dwuosiowa z kłonicami stalowymi serii Pddk (rozstaw osi bez budki 6m, z
budką 6,5 m)
C VIII? – platforma dwuosiowa do przewozu szyn Pdks (bez budki, rozstaw osi 8 m)
C IX – kryty dwuosiowy (przestrzenny) serii Kpz (rozstaw osi 8 m, długość pudła 13,1 m)
? - kryty czteroosiowy serii KKs

D – specjalne

D I – cysterna dwuosiowa do gazu świetlnego (trzy zbiorniki nitowane) serii R
D Ia – cysterna dwuosiowa do gazu śweitlnego (trzy zbiorniki spawane) serii R
D II – cysterna czteroosiowa z budką hamulcową serii RR
D III – trzyosiowe wagony ogrzewcze serii Oy (Zieleniewski)
? - dwuosiowy do przewozu węgla drzewnwgo serii Sd (Lilpop i Zakł. Ostrowieckie)


E – specjalne-lodownie

E I – dwuosiowy wagon lodownia serii Slmz
E II – dwuosiowy wagon lodownia serii Slbz



F – specjalne - do przewozu żywych zwierząt?

F I – dwuosiowy do przewozu nierogacizny (HCP) serii Stnz
? - dwuosiowy do przewozu bydła serii Stbz (Zieleniewski)
? - dwuosiowy do przewozu drobiu serii Skgz (Zieleniewski)


P – pocztowe

P I - czteroosiowy serii Gmx Lilpop 1923 15 szt.
P II -
P IIa - czteroosiowy seria Gmx Lilpop, HCP(22 szt., ładowność 13t)
P IIb - czteroosiowy seria Gx Lilpop (8 szt., ładowność 10t)
P IIIc - czteroosiowy seria Glx Lilpop (5 szt. ładowność 8,5t, bez magazynu)
P III – trzyosiowy serii Gmy Zieleniewski (9 szt. 1927, 6 szt. 1928, ładowność 7,5 t)
P IV – czteroosiowy serii Gmmx Zieleniewski (10 szt. 1928)
P V - dwuosiowy serii Gm Huta Królewska (105 szt., od 1929, ładowność 8 t)
P VI – czteroosiowy serii Gmmx Zieleniewskiego (10 szt., 1932, ładowność 16 t)
P VII – dwuosiowy serii Gmw (Zieleniewski 10 szt., 1935, Lilpop 32 szt., 1936-38, ładowność 6 t)

Okazało się, że trochę tego jest, a troszkę też brakuje. Kolorem oznaczyłem pozycje niepewne (źródła są tu nieprecyzyjne) lub mi brakujące.
Korzystałem oczywiście z wypowiedzi Krzysztofa Koja (m.in. z tego forum), artykułu Andrzeja Etmanowicza, ciekawej dyskusji wszczętej przez wolfika na temat węglarek CII http://forum.modelarstwo.info/threa...w-cii-ciia-i-ciib-ii-epoka.15718/#post-222008, oraz jego walki z materią lodowni EI http://forum.modelarstwo.info/threads/wagon-lodownia-1l-jako-e-i-ep-ii-z-zestawu-umf.17576/, książki F. Przeździeckiego oraz innych pomniejszych.
Może komuś jeszcze się to przyda, może ktoś uzupełni, a może gdzieś takie zestawienie już istnieje i tradycyjnie wyważam otwarte drzwi ;)
 

404W

Znany użytkownik
Reakcje
519 21 0
Dzisiaj - jak mówili klasycy - coś z zupełnie innej beczki. A może nie do końca...
Ponieważ zawsze mnie fascynowało jak w trakcie różnych dyskusji ludzie tak łatwo sobie rzucają typami polskich wagonów z okresu międzywojennego - AIII, CV, PVII - i w dodatku wiedzą o czy mówią, trochę im pozazdrościłem, a trochę poczułem się gamoniowato. Przetrzepałem więc wtedy to co mam w domu i na własne potrzeby aby mieć to w jednym miejscu, zrobiłem takie coś:

Okazało się, że trochę tego jest, a troszkę też brakuje. Kolorem oznaczyłem pozycje niepewne (źródła są tu nieprecyzyjne) lub mi brakujące.
Korzystałem oczywiście z wypowiedzi Krzysztofa Koja (m.in. z tego forum), artykułu Andrzeja Etmanowicza, ciekawej dyskusji wszczętej przez wolfika na temat węglarek CII http://forum.modelarstwo.info/threads/polskie-węglarki-typów-cii-ciia-i-ciib-ii-epoka.15718/#post-222008, oraz jego walki z materią lodowni EI http://forum.modelarstwo.info/threads/wagon-lodownia-1l-jako-e-i-ep-ii-z-zestawu-umf.17576/, książki F. Przeździeckiego oraz innych pomniejszych.
Może komuś jeszcze się to przyda, może ktoś uzupełni, a może gdzieś takie zestawienie już istnieje i tradycyjnie wyważam otwarte drzwi ;)
Beczka jak najbardziej na miejscu. Świetna robota zestawić to wszystko razem.
Do tej pory takim zestawieniem była jedynie praca Przeździeckiego, i to tylko wagonów towarowych, i w dodatku niestety nie pozbawionym braków i małych błędów.
Z powodu strat wojennych nasza wiedza jest niestety niepełna i co gorsza, możliwe że pewnych kwestii się nigdy nie dowiemy. Sztandarowym przykładem jest właśnie KKs, którego to prawidłowego oznaczenia typu nie znamy.
Trochę tego za dużo bym mógł teraz wszystko skomentować, zwłaszcza bez sprawdzania.

Więc zacznę od grupy C
C I - oprócz wzorowanego na niemieckim DVW wagonie krytym z rozstawem osi 4,5 m. [czyli C I, bądż też C Ia], pod koniec lat 30tych zbudowano jego rozwinięcie z rozstawem osi 5 m. Oznaczenie typu nieznane. Orginalny wagon pozyskany z Jaworzyny przez KSK Wrocław.
C II - oprócz tych 3 powszechnie znanych typów Wdd, huta w Ostrowcu zbudowała jeszcze krótka serię [kilkadziesiąt ?, może nieco więcej] typu oznaczonego serią Wddl [ l -znaczy lekka], oznaczenie typu też nieznane.
C VII [zgadza się] - jakby rozwinięty typ C IV ze stalowymi kłonicami.
C VIII - tak to jest Pdks.

Grupa F
Dwa podstawowe typy to wlaśnie F I i F II - do nierogacizny, i do drobiu [np Zieleniewski - zdjęcie na FB muzeum Kolejnictwa].
...
Na razie muszę kończyć.
 
OP
OP
A

AJ

Gość
Fajnie że jeszcze kogoś to interesuje :).
Z powodu strat wojennych nasza wiedza jest niestety niepełna i co gorsza, możliwe że pewnych kwestii się nigdy nie dowiemy. Sztandarowym przykładem jest właśnie KKs, którego to prawidłowego oznaczenia typu nie znamy.
No cóż, chyba nawet nie musimy mieć ambicji aby odtworzyć wszystko, ale choćby dla stworzenia katalogu międzywojennych produktów warto je "wcisnąć" w odpowiednie kategorie. Muszę przyznać (chyba niestety ze wstydem), że zbierając to do przysłowiowej "kupy", zacząłem na dobrą sprawę dopiero odkrywać takich producentów jak Lilpop czy "Wagon". Niby spotykało się gdzieś resztki wagonów, niby czytało, że Lilpop montował wagony silnikowe dla WWK, ale tak na dobrą sprawę nic ponadto. A przecież to jednak był najstarszy i największy producent taboru w Polsce (do 1944 roku tylko niestety). Później jakoś to jego znaczenie gdzieś się zatarło :(. Może w Warszawie przetrwało w większym stopniu, ale u nas "na prowincji" na dobrą sprawę nie wiedziało się na ten temat nic. A gdzie jeszcze inne dziedziny, którymi Lilpop również się zajmował (choćby montownia Chevroletów). Ale ja nie o tym...

C VII [zgadza się] - jakby rozwinięty typ C IV ze stalowymi kłonicami.
C VIII - tak to jest Pdks.
No tu właśnie Przeździecki miał dwa razy CVIII - dzięki za rozstrzygnięcie

Małe sprostowanie - w wagonach pocztowych był oczywiście podtyp PIIc a nie PIIIC - to mój błąd pisarski.
Zapomniałem też dopisać w wykazie wapniarki, ale też tak naprawdę to nie wiem gdzie je wcisnąć - chyba do kategorii D najprędzej.
Jeszcze kwestia wagonów pasażerskich - wydaje mi się, że tam również powinien być co najmniej jeszcze jeden typ dla wagonów całkowicie spawanych. Budowa takich wagonów powodowała przecież całkowitą zmianę technologii montażu i musiała za sobą pociągnąć powstanie nowej dokumentacji technicznej. Wcześniej takie zmiany powodowały zakwalifikowanie konstrukcji do nowego typu - czy tym razem też tak mogło być? Pewnie pozostanie jak z KKs-em.
 

404W

Znany użytkownik
Reakcje
519 21 0
Według tego co mi powiedziała osoba, która widziała trochę przedwojennej dokumentacji, wapniarka miała jeszcze inną grupę - G.
Tak samo w sprawie wagonów spawanych, podzielała takie podejrzenie co do odrębnej numeracji "blattów".
 

wolfik

Znany użytkownik
Reakcje
1.013 1 0
Panowie, pisząc o wagonach KKs macie na myśli te z Zakładów Ostrowieckich?
Jest fajny artykuł w IK1/39 podsumowujący 20-lecie PKP ale tam ten wagon ma oznaczenie KKd.
 

Podobne wątki