Cały czas nie dają mi spokoju te cysterny wstawione przez Krzysztofa:
Zobacz załącznik 316562
Zobacz załącznik 316563
Zbiorniki są ewidentnie inne (różne średnice i konstrukcje) niemniej posadowione na identycznych ostojach. Ponieważ tropy "amerykański" i "radziecki" okazały się mocno niepewne zaczęło mnie nurtować inne pytanie - czy pomiędzy konstrukcjami 20R,21R....24R była pustka, czy też tylko o czymś nie wiemy?
No i okazuje się, że na pewno było coś po środku. Rakowski i Żmijewski wymieniają typ 22R o średnicy zbiornika 2,1 metra oparty na wózkach o rozstawie osi 1,8 m czyli 2XT.
Czy ktokolwiek widział to "cudo". W moim egzemplarzu "Trakcji i wagonów" z referatem na temat cystern raczono wydrukować akurat białe strony i nie mam pojęcia czy być może tam nie było jakiejś informacji. Takie chyba uroki ówczesnej poligrafii
.
Kurczaki... Już śpieszę z autopoprawką, bo teraz ja dostanę opierdziel za skrót myślowy. Posadowiona na wózkach A1 "Diamond" oczywiście miało być. 2XT to jednak czasy późniejsze i rozstaw osi 1850mm.
Co do cystern widocznych na powyższych zdjęciach, to w obu przypadkach są to bez wątpienia wagony pochodzenia radzieckiego (rosyjskiego). Tak przynajmniej wagony te były traktowane na PKP po roku 1945.
Tak, czy inaczej, w rosyjskich (radzieckich) podręcznikach dot. konstrukcji wagonów, można znaleźć rysunki i opisy obu wspomnianych typów cystern.
Jak wynika z opisu, starsza z nich (z kołpakiem na końcu zbiornika) pochodzi z roku 1933, natomiast druga - zbudowana została przed rokiem 1940.
Swoją drogą, trudno oprzeć sie wrażeniu, że drugi z wagonów (z kołpakiem w środku długości zbiornika) ma wiele cech konstrukcji znanych nam doskonale z polskich cystern typu 406R (i pochodnych), czemu w sumie trudno się dziwić, ponieważ konstrukcja cysterny 406R powstała w opraciu o konstrykcję cystern szerokotorowych budowanych w Polsce dla byłego ZSRR. Mam tu na myśli przede wszystkim bardzo charakterystyczne rozwiązanie mocowania i podparcia zbiornika na ostoi.
Jeśli chodzi natomiast o cysterny polskich typów 22R i 23R, to pierwszy z nich został zaprojektowany, jednak nie był nigdy produkowany (przynajmniej na to wskazują wszelkie źródła i moje osobiste doświadczenia
), natomiast drugi - czyli 23R - nie został nawet zaprojektowany, chociaż przewidziano dla niego oznaczenie typu, które pozostało niewykorzystane...
Wagon cysterna typu 22R zaprojektowany został w latach 1952/53, jako wersja "rozwojowa" cysterny 21R (wcześniej 74W/1) i w założeniach projektowych miał być przeznaczony do przewozu paku (czyli najcięższych produktów naftowych). W związku z tym, miała to być cysterna o zbiorniku izolowanym watą żużlową, o grubości 100mm, z ogrzewaniem parowym.
Zbiornik miał miec średnicę zewn. 2300 mm, długość 10300 mm i pojemność 40m3, natomiast pozostałe zasadnicze wymiary tego wagonu (np. długość ze zderz., szerokość, rozstaw czopów skrętu, rozstaw osi wózków) były identyczne z wagonem typu 21R. Wagon typu 22R miał być wyposażony (podobnie jak wagony 20R, 20R/1, 20R/2 oraz 21R) w wózki typu 20R o rozstawie osi 1800mm, wywodzące się bezpośrednio z ujednoliconych wózków niemieckiej budowy wojennej.
P.S. W moim egzemplarzu "Trakcji i Wagonów" z referatem na temat cystern, nie ma co prawda "białych stron", ale nie ma też nawet żadnej wzmianki o wagonach typu 22R...
