Dziś dorzucę małą kropelkę do wiedzy na temat szyn, ale myślę również, że do historii przedwojennego PKP.
Przeglądając zbiór fotografii dokumentujący stację Dobre Miasto, zwróciło moją uwagę zdjęcie, zrobione kilka tygodni temu, a właściwie mały jego fragment, gdzie na tzw. drugim planie, widoczny jest fragment cechowania szyny. Niby nic, jakoś wcześniej nie zwróciłem na to uwagi, sądząc, że jest tam początek cechowania szyny Huty Pokój, z numerem marki fabrycznej 22, jednak powiększając zdjęcie, odkryłem, że na szynie jest wyraźnie numer
72, a nie 22 [
Takie numery nadawano przed wojną producentom wyrobów metalowych, wytwarzającym produkty na zamówienie PKP. Dzięki koledze Jarkowi - post #74 -
wiemy m.in. że Ministerstwo Przemysłu i Handlu, a później Ministerstwo Komunikacji (od 1926) nadawało takie numery marek fabrycznych systematycznie, w miarę pojawiania się nowych producentów, a wg stanu na 5.10.1925 numeracja ta osiągnęła nr 31]. W dodatku szyna ta, nie była elementem jakiegoś rozjazdu, była to zwykła szyna (lewa), leżąca na torze nr 6 za rozjazdem nr 5 na stacji Dobre Miasto.
Zdjęcie nr 1. Numer fabryczny 72 odkryty na jednym ze zdjęć stacji Dobre Miasto, które wykonałem kilka tygodni temu.
Ponieważ "odkrycie to" bardzo mnie zaciekawiło, jeszcze wczoraj udałem się na stację i zrobiłem zdjęcie owej "tajemniczej" szyny, uwzględniając całość cechowania. Zachmurzenie i panujący lekki półmrok (było już po godz. 15.00) nie pozwoliły na dobrej jakości zdjęcie, ale pozwoliły zidentyfikować producenta szyny. Charakterystyczny herb miasta Trzyniec, rzucał się od razu w oczy (!).
Zdjęcie nr 2. Wyraźny herb miasta Trzyńca, pomiędzy "S" i miesiącem produkcji (trzy kropki przy pionowej kresce czyli marzec).
Dziś jak na zawołanie pogoda wyraźnie się poprawiła
, wyszło słońce, przez co mogłem zrobić o wiele wyraźniejsze zdjęcie. Na pierwszym jeszcze jakieś źdźbła traw weszły w kadr, ale na drugim szyna prezentuje się już w całej okazałości.
Zdjęcia nr 3 i 4.
P.K.P. (72) S. Δ :I 1939
Piękna, według mnie, szyna z polskiego Trzyńca. Wyprodukowana na zamówienie PKP, ze wszystkimi wymaganymi przedwojenną normą cechami: nazwa przewoźnika (
P.K.P.), numer fabryczny (
72 w kole), typ szyny (
S) czyli średnia, logo producenta - co ciekawe nie z liter, tylko symbol, będący w herbie miasta Trzyniec, miesiąc produkcji (
marzec - według klucza, jak w szynach HP), oraz rok produkcji (
1939).
W takim razie, co z szyną cechowaną TRZYNIEC 1939 SM z postu
#610 ? sfotografowaną przez Pawła Wojtczuka w Treblince. Według mnie albo to szyna eksportowa, na zamówienie DR, albo szyna cechowana, wprawdzie polską nazwą Trzyniec, ale już po zajęciu Trzyńca przez Niemców, we wrześniu 1939. Być może Niemcy zanim zmienili jeszcze w 1939 r. sposób cechowania na TRZYNIETZ, początkowo cechowali nazwę miasta z końcówką C, a nie TZ. Poniżej kompilacja cechowań szyn oznaczonych 1939 SM z Trzyńca z 1939. Wyraźnie widać identyczną czcionkę, i schemat cechowania, co może sugerować, że jest to już "cechowanie niemieckie". U góry oczywiście cechowanie dla PKP.
Tak więc nie wiem, czy "dobry duch szyn"
czuwał nade mną, czy to takie dziwne zrządzenie losu, że szyny o których ostatnio myślałem (polskie szyny z Trzyńca) nie są już taką tajemnicą jak jeszcze dwa tygodnie temu. Co ciekawe, dzięki tej szynie, wiemy także, że numeracja fabryczna wyrobów dla PKP osiągnęła przed wojną numer 72 (wg. stanu na październik 1938 - wojska polskie wkroczyły na Zaolzie 02.10.1938). Inna ciekawostka, to taka, że Czechosłowackie/Czeskie szyny z Trzyńca, cechowane logiem z herbem miasta (tylko, że w kole), od 1964 do chwili obecnej, powielają nijako pomysł polski, bo to Polacy umieścili herb miasta na szynach produkowanych na zamówienie PKP już przed II w. św.
Ileż jeszcze jest do odnalezienia, a jak mało czasu.
Jedna, mała zagadka rozwiązana (cechowanie szyn z polskiego Trzyńca dla PKP)
, a czasu mało, bo modernizacja stacji Dobre Miasto, zapowiedziana przez PKP PLK w lutym tego roku, wymiecie zapewne tą szynę i wszystkie inne [szyny mają być wymienione na całej linii nr 221 Gutkowo - Braniewo, z kompleksową modernizacją (przebudową) stacji i przystanków (w tym mają się pojawić dwa nowe przystanki)]. Także czasu coraz mniej....