Sd.Kfz.9 (Sonderkraftfahrzeug 9)
półgąsienicowy ciągnik, używany przez Wehrmacht podczas II wojny światowej. Był największy z rodziny niemieckich ciągników półgąsienicowych. Sd.Kfz 9 został zaprojektowany jako ciężki ciągnik artyleryjski, lecz rzadko był używany w jednostkach ciężkiej i najcięższej artylerii. Zazwyczaj był używany jako pojazd ewakuacyjny polowych oddziałów remontowych. Był wysłany do holowania wszystkich, nawet najczęzszych pojazdów, które ugrzęzły lub zostałe uszkodzone W czasie wojny, wraz z postępem technicznym, kiedy czołgi stawały się coraz większe i cięższe, pojazdy te wysłane były po dwa lub trzy na raz, aby holować pojedynczą Pantere lub Tygrysa. Podczas kampanii w Rosji duże koła jezdne, o średnicy ponad 90 cm, umożliwiały mu pokonywanie błotnistego terenu, który unieruchamiał inne pojazdy. Ciągnik był napędzany silnikiem Maybach HL108, takim samym, jak były montowane we wczesnych wersjach Panzerkampfwagen III i IV.