"Kolejowy" Ostrów (wczoraj i dziś)

[Andrzej Harassek]

Oprócz pierwszej (ta z lat 59/60), pozostałe fotki pochodzą z lat 70, wykonane podczas okolicznościowej wystawy na dworcu

No chyba nie wszystkie. Te kolorowe są współczesne.

 

[Młodzikowski]

Te kolorowe są współczesne.

Oczywiście

Dzisiaj fotki jednego obiektu - budynku zarządu Fabryki Wagon. To drugi, charakterystyczny budynek fabryki (po budynku elektrowni), swoisty świadek wszystkich przemian i zawirowań historycznych. Stoi do dziś, bo ma status zabytku (inaczej, pewnie już by go nie było).
Fota pierwsza - rok 1920/21 (fotka pochodzi z wystawy zorganizowanej przez muzeum).
Druga - okres II WŚ. Fotka przedstawia ćwiczenia zakładowej straży pożarnej. Ze zdjęciem wiąże się ciekawa historia, którą postaram się wkrótce opisać.
Fotka trzecia - rok 1966. Budynek przystrojony "jedynie słusznymi" hasłami
I ostatnia fota - rok 2013. Pustostan, oczekujący na "pomysła" ...

 

[daniel loko]

Piękna architektura

 

[Młodzikowski]

Ze zdjęciem wiąże się ciekawa historia ...

... zamieszczone na starym forum, znalazł Pan Heinz z Chemnitz. Mało kto zwrócił uwagę na panią pchającą dziecięcy wózek (na dole po lewej stronie - pierwsza fota). Otrzymałem maila z prośbą o powiększenie kadru (druga fota) i propozycją spotkania (w piwiarni fotka trzecia). Okazało się, że wspomniany Pan Heinz był w tym dziecięcym wózku, zaś na fotce uwiecznieni zostali Jego rodzice ze starszą siostrą. Ojciec - pracował w RAW Ostrowo jako majster i jednocześnie był komendantem zakładowej straży pożarnej (skan dokumentów).

Owocem nowej znajomości, są skany gazetki zakładowej, wydawanej w okresie II WŚ (zgromadzone w bibliotece w Lipsku). To ciekawe źródło informacji - są wszystkie numery. I tak sobie dumam - dlaczego my Polacy, nie szanujemy dokumentów historycznych - bez względu jakiego okresu (dobrego czy też złego) dotyczą. Historii nie zmienimy, choć niektórzy robią wszystko, by ją przeinaczyć.

 

[CoCu]

O matko! A co go tknęło że na tej fotce mało tego że zauważył rodzinę z wózkiem, to jeszcze pomyślał że on w nim leży? I jest stu procentowo pewny że to jego rodzice? Jak dla mnie, niesamowita sprawa.

 

[daniel loko]

A mnie rzuciła się w oczy jeszcze jedna historyczna sprawa, aczkolwiek nie personalna....Miałem napisać już o tym wcześniej i ciągle zapominam .... Na fotce

RAW Ostrowo - GZ b2.jpg

wyraźnie widać wagon ozdobiony girlandami kwiatów, co kiedyś stanowiło niemalże niezbędny element dekoracyjny przy każdej okazji, gdzie robiono zdjęcia grupowe lub uruchamiano nowy parowóz , otwierano jakąś nową stację, oraz przy okazji świąt wiążących się z koleją...Uważam ,że zamiast kretyńskich tablic , banerów czy szyldów obecnie montowanych na lokomotywach , a tym bardziej parowozach prowadzących pociągi turystyczne lub retro, zwyczaj ozdabiania kwiatami upiętymi w girlandy, był by świetnym uzupełnieniem do tego rodzaju imprez , a myślę ,że także wyglądało by to zdecydowanie ciekawiej i stanowiło by nawiązanie do eleganckiej tradycji ....

 

[Młodzikowski]

I jest stu procentowo pewny że to jego rodzice?

Irek - jest pewny. Od dawna szukał jakichkolwiek "śladów" z tego okresu. Rodzice wraz z zajęciem Polski w 39 roku osiedlili się w Ostrowie. Jak pisałem, ojciec zatrudnił się (a może został oddelegowany) w powstałym RAW Ostrowo. Był majstrem i jednocześnie komendantem zakładowej straży pożarnej. Mieszkali na ul.Wigury - to dosłownie "rzut kamieniem" od zakładu. Ba - dom stoi do dziś (podczas dwukrotnych wizyt w Ostrowie, był oglądać). Heinz (ten młodszy ) urodził się w 41 roku w Ostrowie. Pokazywał dokumenty - ciekawy był zapis miejsca urodzenia: Ostrowo - Dutschland. Wraz z cofającymi się oddziałami - rodzina wyjechała do Niemiec.
Co do fotki - to czysty zbieg okoliczności. Ćwiczenia strażaków i przy okazji komendant z rodziną - trudno w to uwierzyć

widać wagon ozdobiony girlandami kwiatów, co kiedyś stanowiło niemalże niezbędny element dekoracyjny przy każdej okazji

Daniel - masz rację. Lepsze te girlandy, niż plansza reklamowa sponsora
Ale tu, chodziło chyba o coś innego. Wagon jest w oznaczeniu PKP (jeszcze nie "przemalowany") gdzie sprytnie zasłonięto girlandą napis PKP. Widać tylko numer (387 283) oraz serię węglarki - Wd.

 

[Młodzikowski]

Skoro już jesteśmy w okresie II WŚ - to parę słów i fotek z tego okresu nie zaszkodzi
Miasto, jakoś szczęśliwie ominęły zniszczenia zarówno w 39 jak i 45 roku. I choć nie było spektakularnych starć walczących wojsk, ruch oporu był spory. Węzeł ostrowski, dla okupanta był bardzo ważny. Przez Ostrów kierowano transporty wojskowe (szczególnie po ataku na ZSRR) zaś w byłym WAGONIE remontowano (a później budowano i nowe) wagony wszelkiej "maści". Stąd inwestycje w usprawnienie i zwiększenie przepustowości stacji. Efekty modernizacji, widoczne są do dziś.

Pierwsza fota - akcja sabotażowa ostrowskich kolejarzy w 43 roku. Wykolejony skład cystern z benzyną na front wschodni, doprowadził do ogromnego pożaru i wyłączenia na długi okres węzła (spłonęła nastawnia główna).
Skan fotki z książki "130 lat kolei w Ostrowie" B.Jarosz, M.Płóciennik. Oryginalna fotka do wglądu w Izbie Tradycji na terenie parowozowni.

Po ataku Niemiec na Francję, na teren zakładu zaczęły docierać zniszczone wagony - fota 2 i 3, zaś po kolejnej inwazji, tym razem na ZSRR - pojawiły się wagony "z cyrylicą" (fota 4 i 5).

Na terenie zakładu powstał obóz dla jeńców rosyjskich. Pracowali przy odbudowie taboru i rozbudowie zakładu. Nie dysponuję fotografią wspomnianego obozu (pozostały tylko wieże wartownicze, które pokażę później), ale jest inna, ukazująca apel pracowników/więźniów ? (fota 6)

I ostatnia grupa zdjęć - sfotografowane skutki sabotażu ruchu oporu w RAW (fota 7 i 8).
Ostatnia fotka ukazuje otwór w podłodze wagonu. Długo zastanawiałem się, po jaką cholerę została sfotografowana. I w końcu mnie "oświeciło" - skrupulatny Niemiec zarejestrował zniszczenia wagonu, który najprawdopodobniej służył do transportu jeńców (do obozów ?). Wyrwane deski - to zapewne efekt ucieczki tych, co chcieli żyć.

 

[AJ]

W drugą rocznicę (prawie) wepchnięcia tematu w czeluście forum wyciągnę go na wierzch. Co prawda zdjęcie popełnione w Jarocinie w sierpniu 1991 roku, ale opis na burcie wskazuje przynależność jednak do Ostrowa. Może będzie tu pasować.

Jeśli nie pasuje, to bardzo przepraszam autora wątku.

 

[Młodzikowski]

Andrzej - no co Ty Proszę o więcej !

 

[Młodzikowski]

Skoro Andrzej uznał, że czas wątek wyciągnąć z niebytu - pozostaje raz po raz coś zamieścić

- fotka pierwsza, odwrotnie do foty Andrzeja - jarociński "włoch" na terenie ostrowskiej szopy,
- fotka druga - Ty2-378 na stacji Przygodzice (rok 1965). Fotka kiepskiej jakości pochodząca ze zbiorów prywatnych,
- i fota trzecia - niemieckie działo kolejowe na terenie grupy towarowej Ostrów Zachodni. Jedna z dwóch fotek odnalezionych przez opiekuna Izby Tradycji ostrowskiej parowozowni Marka Płóciennika (łazi po domach kolejarzy i ich nęka ).
Myślę, że niewiele takich obiektów w Polsce jest udokumentowanych w fotografii. Fota wykonana zaraz po wojnie, kiedy dokładnie - nie wiem. Fotka kiepskiej jakości, ale coś tam widać. Cały czas, zastanawiam się nad widocznym wagonem dowodzenia, ochronnym ? A może to fragment lokomotywy V 188 ?
Działo, zostało przeciągnięte na teren ostrowskiej szopy i zezłomowane. To co najważniejsze (czyli lufa) - trafiło na teren ZNTK i podzieliło los reszty działa.

 

[AJ]

Proszę o więcej !

Kiedy więcej "ni mom" . Wstyd się przyznać, ale jakoś Ostrów nigdy nie był mi po drodze. Chyba tylko dwa razy zdarzyło mi się przejechać przez niego pociągiem i raz pojechać kupić samochód . Jedyne co by mogło tu jeszcze pasować to taka reklama z 1979 roku:

Ale jak zwykle mam jaszcze pytanie. Krzysztofie, czy ten wagon pocztowy z Chabówki (ten czteroosiowy) to też "wasza" robota?

 

[Młodzikowski]

... i raz pojechać kupić samochód

Nooo - to lepiej trafić nie mogłeś. Tu powstało prawdziwe "zagłębie"

Ale jak zwykle mam jaszcze pytanie. Krzysztofie, czy ten wagon pocztowy z Chabówki (ten czteroosiowy) to też "wasza" robota?

Jeśli o nim piszesz - to tak.

 

[Andrzej Harassek]

A może to fragment lokomotywy V 188 ?

Raczej nie, V188 nie miała takiego wielkiego reflektora, co widać nawet na zdjęciach z czasów wojny. Poza tym tam są jakieś pręty czy inne dziwne rzeczy.
http://www.e94114.de/V188.htm#Bilder

 

[AJ]

Jeśli o nim piszesz - to tak.

Tak, właśnie o tego mi chodzi. Nie masz może przypadkiem zanotowanych jego pierwotnych danych (numer, stacja macierzysta?)

 

[gemol]

Czyli nie tylko w Skarżysku ostał się stalowy "Włoch".

 

[Młodzikowski]

Raczej nie, V188 nie miała takiego wielkiego reflektora, co widać nawet na zdjęciach z czasów wojny. Poza tym tam są jakieś pręty czy inne dziwne rzeczy.
http://www.e94114.de/V188.htm#Bilder

Andrzej - to tylko taka luźna sugestia. Ja też porównywałem ten fragmencik z ogólnym wyglądem lokomotywy i porównanie wypadało na niekorzyść diesla. Zapewne to fragment wagonu towarzyszącego (bo pewnie takie musiały być) - ale co konkretnie ?
Co do prętów - może to konstrukcja wsporcza systemu maskowania ?

Nie masz może przypadkiem zanotowanych jego pierwotnych danych (numer, stacja macierzysta?)

Niestety nie.

 

[AJ]

fota trzecia - niemieckie działo kolejowe na terenie grupy towarowej Ostrów Zachodni.

Samo działo przypomina niemieckie "28 cm działo standardowe K5", ale ten obiekt z przodu?. Pojazd trakcyjny chyba raczej bym wykluczył. Jeśli dobrze widzę zderzaki i wyznaczoną białą farbą czołownicę to raczej wygląda na coś postawionego na - platformie?
W załączeniu rysunek działa, to ze zdjęcia wygląda jakby już miało "przyciętą" lufę. Może właśnie to było powodem złomowania. Przydała by się pomoc kolegów z wątku o pociągach pancernych.

 

[KoVaL]

Cośik ta strzelba za duża ,wg mnie jest to działo Theodor Bruno 240 mm. Szpecem nie jestem ale K5 to raczej nie jest.
Zdjęcia z netu...

 

[AJ]

Na Bruno też patrzałem, ale tu z kolei wyklucza zupełnie inny kształt ramy i "schodkowa" budowa lufy. To na pewno nie to. Równie dobrze mógł to być jakiś moździerz kolejowy, ale tu już potrzeba by specjalisty w temacie. W każdym razie załączone przez Ciebie zdjęcie pokazuje główny mankament tych dział. Do kierowania ogniem wymagały budowy polowych obrotnic, a co za tym idzie potężnego składu gospodarczego i zespołu ludzkiego.