Wagony osobowe rodziny 35/36/37 kolei DRG w Polsce po 1945 r.

[kilanziom]

W miniony czwartek (9.04.2015 r.) byłem przez chwilę w Siemianówce, odwiedzić spotkane tam przed sześcioma laty pudło wagonu rodziny 35/36/37. Liczyłem, że uda mi się odnaleźć więcej niż ostatnio śladów, które pozwoliły by ustalić tożsamość wagonu. Niestety, warstwy farby na jednej burcie odpadły wraz z numerem, dolny pas opisów jest zamazany (z wyjątkiem opisu "ogrzew wod. i par.", numery na drugiej burcie są czytelne tylko częściowo, wewnątrz nie zachowały się żadne tabliczki, podobnie przy stopniach. Zdjęcia:




Wagon ten trafił do Siemianówki około 1980-1985 r. Był wówczas skreśloną na cele t-g salonką. Zdjęty z wózków przez kolejne kilkadziesiąt lat pełnił rolę siedziby miejscowego personelu PKP, a następnie PKP Cargo. Około 2013 r. personel dostał nowy (widoczny na pierwszym foto) kontener, także pudło wagonu przeszło do funkcji pomocniczej. Znacząca korozja i degradacja jakim wagon uległ od mojej ostatniej wizyty (07.2009) nie wróżą dobrze jego dalszemu istnieniu. Udało mi się odczytać część cyfr numeru przed skreśleniem: 61 51 89-XX 00X-X, (gdzie X to cyfra nierozpoznana) jak również ozn. serii po skreśleniu - 'XX0'.

Ciekawią mnie wcześniejsze losy tego wagonu. Czy ktoś rozpoznał bliżej temat? Niestety nie wiele o nim wiem, w przeciwieństwie do nieco młodszego C4ü-38, który do 2012 r. stał kilkanaście metrów dalej, a obecnie robi za knajpę na stacji Białowieża-Towarowa. Tamten wagon (rzecz jasna należący do innej rodziny) wcześniej robił za salonkę przy wagonowni Warszawa-Szczęśliwice, skąd około 1980-1990 r. trafił na Podlasie (Białystok, a także Kuźnica-Białostocka) gdzie powoli ulegał degradacji. Ostatecznie trafił do Siemianówki, gdzie miał pełnić rolę hotelu dla kolejarzy-wędkarzy i tam popadł w ruinę.

 

[Waskotorowiec]

W pierwszej chwili, na samym początku tej dyskusji, przyznałem rację Panu Tomaszowi Czapikowi, który kwestię "rodziny typów" wagonów potraktował tak, jak przywykło się to rozumieć w sensie eksploatacyjnym, tzn. w zależności od rodzaju, czyli przeznaczenia danego wagonu.
Taki podział wagonów wynika (wynikał) z praktyki eksploatacyjnej na większości zarządów kolejowych i jest (był) w zwiażku z tym powielany w literaturze fachowej.
Czy jednak tak być musi ? Moim zdaniem nie.
Patrząc na wagony z innej strony (np. pod katem na ich konstrukcji) możliwe jest przecież stworzenie "rodziny" wagonów ponad podziałami na ich rodzaje i przeznaczenie eksploatacyjne, a więc dokładnie tak, jak widzi to Kolega Kilanziom i osobiście uważam, że jest to podejście bardzo ciekawe.
Wystarczy podać inne przykłady podobnej klasyfikacji wagonów osobowych, jak np. "rodzina" polskich wagonów typu 1A-108A, do której niejako "atomatycznie" zaliczamy pokrewne konstrukcyjnie (a więc także i wizualnie) nie tylko wagony pasażerskie, ale także i wagony bagażowe (1F-3F, 201C), pocztowe (1G, 3G), sypialne (10A, 11A, 12A, 13A) itd.
Podobne przykłady "konstrukcyjnych rodzin" wagonów możnabyłoby mnożyć, więc przyjęcie takiego akurat kryterium w przypadku wagonów niemieckich "Bauart 35-37" uważam jak najbardziej za zasadne, z takim tylko zastrzeżeniem, że należy do nich zaliczyć także wagony analogicznej konstrukcji, budowane w latach 1942-44 (m. in. wspomniane wyżej wagony ogrzewcze.
Co wiecej, przyjęcie tego rodzaju kryteriów podziału wagonów nie koliduje przecież z dokonaniem ich podziału na rodzaje i wynikające z niego przeznaczenie wagonów.
Warto też chyba zaznaczyć, że stosowany na kolejach niemieckich podział na "D-Zugwagen" (Schnellzugwagen) i "Eilzugwagen" nie był na PKP nigdy stosowany i w związku z tym, trudno jest nawet trafnie i jednoznacznie przetłumaczyć niemieckie określenie "Eilzugwagen", ponieważ na PKP takie pojęcie nie było nigdy stosowane.

Już wiele lat temu zwróciłem uwagę na wizualne podobieństwo niemieckich wagonów osobowych, które wymienia Kolega Kilanziom i postanowiłem kiedyś stworzyć "listę" typów wszystkich wagonów spełniających te same kryteria konstrukcyjne (znajdujące naturalnie odzwierciedlenie w ich wyglądzie zewnętrznym).
Oczywiście robiłem to pod kątem analizy, które z tych typów wagonów znalazły się na PKP po roku 1945.
Poniżej podaję więc zestawienie typów wagonów należących (konstrukcyjnie) do niemieckiej rodziny "Bauart 35-37".
Typy wagonów, które z całą pewnością znalazły się na PKP podałem czcionką pogrubioną. Typy wagonów, których występowania na PKP nie udało się do dziś stwierdzić z całą pewnością - zaznaczyłem czcionką normalną. Natomiast typy wagonów, które z całą pewnością nie znalazły się w posiadaniu PKP - zaznaczyłem kursywą.
Kolejność typów w poniżym zestawieniu odpowiada "hierarchii" rodzajów i klas wagonów, która znajdowała swoje odzwierciedlenie w ich numeracji (zasady były pod tym względem niemal identyczne zarówno na kolejach DRB, jak na i PKP - no może za wyjątkiem tego "nieszczęsnego" podziału na "D-Zugwagen'y i "Eilyugwagen'y):

Wagony salonowe:
Salon 4ü-35
Salon 4ü-35a
Salon 4ü-35b
Salon 4ü-36

Wagony więźniarki:
Z4-36
(Z4-42)

Wagony restauracyjne:
WR4ü (-35)

Wagony sypialne:
WL4ü (-37)

Wagony pasażerskie (D-Zugwagen):
AB4ü-35
AB4ü-42
ABC4ü-35
ABC4ü-36
BC4ü-35
BC4ü-36
C4ü-35
C4ü-36

Wagony pasażerskie ("Eilzugwagen"):
BC4i-35
BC4i-37
BC4üp-42
C4i-36
C4üp-42
C4i-43a

Wagony bagażowe:
Pw4ü-35
Pw4ü-36
Pw4ü-36a
Pw4ü-37 (dwie odmiany)
Masch. Pw4ü-35/37

Wagony pocztowe:
Post4ü-a/21,6 (-36)
Post4ü-b II/21,6 (-36)
Post4ü-b II/21,6 (-37)

Wagony ogrzewcze:
(Heizwagen-41)
Heizwagen-42
(Heizwagen-44)

Wagony służbowe do wewn. użytku kolei:
(Dienst4ü-36)

Uwagi:
- oznaczenia typów w nawiasach nie występują w niemieckich dokumentach źródłowych, jednak wagony różniące się w istotny sposób od typów oficjalnie podawanych w dokumentach, były ponad wszelką wątpliwość produkowane, dlatego też wyróżniłem je w powyższym zestawieniu, podając pierwszy rok ich dostawy;

- wagony restauracyjne, sypialne i pocztowe nie będące własnością DRG (od 1937 DRB), nie miały z reguły nadawanych oznaczeń typów wg zasad przyjętych przez DRG/DRB.
Dlatego też, w tych przypadkach rok pierwszej dostawy danego typu wagonu podałem w nawiasie (tak, jak byłoby to oznaczone przez DRG/DRB).


Sprawdziłem w swoich notatkach i wszystko wskazuje na to, że był to wagon PKP o numerze 50 51 38-20 028-0 serii AB, który został skreślony z inwentarza dopiero w roku 1989 lub 1990 ! Ostatnią stacją macierzystą tego wagonu był Przeworsk.
Był to wagon niemieckiego typu BC4ü-36, zbudowany przez zakłady Beuchelt & Co. w Zielonej Górze, w roku 1937.
W tym miejscu warto chyba dodać, że jeszcze w marcu 1988 roku, na PKP w normalnej (handlowej) eksploatacji znajdowały sie dwa wagony tego typu (!).
Tak się niestety składa, że wszystkie wagony pasażerskie (na wózkach) określonego rodzaju lub klasy, zbudowane przed rokiem 1945, "wrzucone" zostały na PKP do wspólnego zakresu numerycznego, bez względu na typ, pochodzenie, konstrukcję itd....
Sprawia to, że podanie zakresu numerycznego dla wagonów danego typu, czy nawet pochodzenia (!) jest po prostu niemożliwe.
Co więcej, w inwentarzu PKP nie podawano oczywiście obcych oznaczeń typów wagonów, a jedynie (i to nie zawsze !) numer, z którym dany wagon został przejęty przez PKP oraz podstawowe dane techniczne. Niestety, w wielu przypadkach dane te są niepełne, nieczytelne (wpisywane ręcznie, nieomal "gęsim piórem" !) lub są po prostu błędne, a ich analiza zajmuje ogromnie wiele czasu szczególnie, że wagonu danego typu musimy każdorazowo szukać wśród kilku tysięcy różnych wagonów...
Tak czy inaczej, liczba wagonów poszczególnych typów, należących do w/w "rodziny", które znalazły się w posiadaniu PKP po roku 1945, waha się od jednego do kilkudziesięciu wagonów z danego typu.

Co do zakończenia (normalnej) eksploatacji tych wagonów na PKP, to - jak już wyżej wspomniałem - ostatni wagon pasażerski należący do tej "rodziny" wycofano z eksploatacji handlowej w roku 1989 lub 1990, natomiast ostatni wagon ogrzewczy, prawdopodobnie w roku 1994.

Dzień dobry,

Szukam informacji, ciekawostek, zdjęć itp. dot. eksploatacji, a także współczesnych pozostałości 4-osiowych wagonów osobowych budowanych w latach 1935-1937 dla kolei DRG, a eksploatowanych po 1945 r. także pod flagą PKP. Ponieważ temat ten jest niezwykle obszerny, postanowiłem dla porządku ograniczyć go konkretnie do rodziny Bauart35 / Bauart36 i Bauart37. Mam na myśli m.in. wagony C4i-36, BC4i-37, BC4ü-35, C4ü-35, C4ü-36, ABC4ü-35, AB4ü-35, PW4ü-35, czy WR4ü-35. Jako wspólny mianownik przyjąłem charakterystyczną właśnie dla tej rodziny estetykę pudła i rozwiązania (np. drabinki czołowe, wnęki czołowe, układ włazów dachowych, geometria dachu, wymiary okien itp.) - odmienne niż w przypadku starszych wagonów rodziny 28 i 30, czy młodszych rodziny 38/39 i 42.

W ostatnich latach udało mi się dotrzeć do kilku pozostałości po wagonach omawianej rodziny w Polsce. I tak,

-Pudło po C4ü-35 lub C4ü-36 robiące za schronisko rewidentów na stacji Siemianówka (6.07.2009 r.):
- Zobacz załącznik 278859

-BC4i-37 z Wolsztyna, zakotwiczony w lok. Poznań Główny (6.02.2010 r.), w kolejnym roku podpalony, a obecnie upchany gdzieś na terenie lok. Poznań-Franowo:
- Zobacz załącznik 278860

-Ogrzewczy budowy wojennej na bazie pudła 35/36/37 (zdaje się z 1941 lub 1942 r.), obecnie odstawiony w Chabówce,
Zobacz załącznik 278861

Koledzy dokopali się jeszcze do ciekawego egzemplarza C4i-36 odstawionego na terenie ZNiUT Dzierżno:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=8934

Domniemywać można, iż w 2006 r. ten sam wagon stał w Krakowie i wyglądał następująco:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=10774

Swego czasu (do 2006 r.) reprezentant odmiany (chyba) BC4ü-35 stał w Kościerzynie, ale niestety padł ofiarą pocięcia na złom, co jest o tyle smutne, że zdaje się był unikatem w skali kraju,

http://www.railfaneurope.net/pix/pl/car/historic/P4122655.jpg

Ponieważ darzę tą rodzinę szczególną sympatią, poszukiwałem jej również po za granicami PKP, m.in. w Austrii, Czechach i Słowacji, a także w Niemczech:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=13632
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=13637
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=13636
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=6132
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=6008
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=4485
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=10915

Czy ktoś z Szanownych Forumowiczów zetknął się być może z innymi zachowanymi do dziś w Polsce reprezentantami wspomnianej rodziny? Chętnie dowiedziałbym się również nawet ogólnych danych n.t. ilości wagonów tej rodziny po 1945 r. na PKP, zakresu numerycznego w jakim występowały, czy historii kresu ich eksploatacji. W części przypadków wagony rodziny 35/36/37 dotrwały w planowej posłudze nawet do lat 80-ych, a w przypadku wagonów ogrzewczych budowy wojennej, nawet do lat 90-ych.

Jeżeli popełniłem gdzieś gafę w oznaczeniach, proszę o sprostowanie. Szalenie interesuje mnie ten temat, a niestety jest rzadko poruszany i stosunkowo niewiele o nim napisano w polskiej literaturze (może z wyłączeniem takich pozycji jak "Charakterystyka wagonów osobowych", czy wybrane modele, które jednak w niewielkim stopniu wyczerpują temat).

Witam,
odnosnie wagonow ABC4ü-36 posiadam kilka informacji. Dla DRG wybudowanych zostalo 183 sztuk. Jeszcze 31.12.1977r. bylo na stanie DB 35 wagonow. W epoce IV nosily oznaczenie ABüe332. Znalazlem dwie fotografie tych wagonow, niesety juz przebudowanych na gospodarcze. Pierwsze zdjecie z Muenster 1988. Nastepne z Dortmund 1981 J van.Essen. Z tego co wiem nie ma na
rynku modelarskim modeli tego typu wagonu.
Pozdrawiam.

Nastepne z Muenster 1988r.

 

[AJ]

Witam.
Wielkim znawcą tematu nie jestem, ale zdarzyło mi się zrobić zdjęcia paru wagonów, które będą chyba pasować do tego tematu. Niestety raczej wszystkie są już tylko historią
Na początek jeszcze raz Kościerzyna, niestety dzień był mglisty

jako następne - pudło wagonu wykorzystywane niegdyś w parowozowni Lębork

Wagony więźniarki:

(Z4-42)

Czy ten wagon z Korsz mógł być zbudowany na bazie wagonu z cytatu pana Koja, czy też to tylko przeróbka z wagonu liniowego?

oraz na koniec wagony ogrzewcze, których na początku lat 90-tych było sprawnych co najmniej pięć sztuk. Jako pierwszy jeden z dwóch stacjonujących w Hajnówce

oraz trzy wagony z Zagórza

Ostatni z tej trójki wykorzystywany był jeszcze w sezonie 92/93 w ruchu planowym

Pozdrawiam
Andrzej

 

[kilanziom]

Witam.
Wielkim znawcą tematu nie jestem, ale zdarzyło mi się zrobić zdjęcia paru wagonów, które będą chyba pasować do tego tematu. Niestety raczej wszystkie są już tylko historią
Na początek jeszcze raz Kościerzyna, niestety dzień był mglisty

Piękne i bardzo wartościowe zdjęcia Panie Andrzeju, dziękuję za ich zaprezentowanie. W dotychczasowej literaturze 'parniki' pojawiały się raczej rzadko, kojarzę 1 zdjęcie Pana Pawła Terczyńskiego z 1982 lub 1983 r. w "Lokomotywy Spalinowe produkcji HCP" i jedno Pana Grzegorza Nycza w "Kolej Transwersalna" + kilka dostępnych w internecie (m.in. autorstwa Grzegorza Sarneckiego).

Zdjęcie z SM42 i kremowo-zieloną 120A chyba najbardziej kontrastowe. Dziś rzadko kto wyobraża sobie, że wojennej budowy Niemiec w 1992-1994 r. szedł planowo w parze z wagonami, które do dziś można jeszcze spotkać (co prawda dosłownie ostatnie kilka sztuk) na chodzie w tych barwach.

Czy może udało się zanotować numer albo jakąś inną informację dot. tego C4i-36 z Kościerzyny, lub C4ü-36 z Lęborka?

Witam,
odnosnie wagonow ABC4ü-36 posiadam kilka informacji. Dla DRG wybudowanych zostalo 183 sztuk. Jeszcze 31.12.1977r. bylo na stanie DB 35 wagonow. W epoce IV nosily oznaczenie ABüe332. Znalazlem dwie fotografie tych wagonow, niesety juz przebudowanych na gospodarcze. Pierwsze zdjecie z Muenster 1988. Nastepne z Dortmund 1981 J van.Essen. Z tego co wiem nie ma na
rynku modelarskim modeli tego typu wagonu.
Pozdrawiam.

Też przydatne info. Na drugim zdjęciu dobrze widać wtórne wózki, które występowały w części wagonów rodziny 35/36/37 pod koniec eksploatacji pod flagą kolei DB. Swego czasu kilka zdjęć takich wagonów oglądać można było na http://www.drehscheibe-online.de

W międzyczasie wybrałem się na małą wycieczkę po pograniczu czesko-niemieckim i spotkałem kilka ciekawych wagonów omawianej w tym temacie rodziny. Co prawda te egzemplarze nigdy nie pracowały na PKP, ale myślę, że stanowią ciekawy wkład w nasz ogólny stan wiedzy na ten temat i ciekawe przykłady do porównania:

1). Zdemolowany C4i-36, odstawiony na stacji Krimov (szlak # 137 Chomutov - Vejprty) / 17.04.2015 r.


2). Dobrze utrzymane BC4i-37 i C4i-36 z przebudowanymi wnętrzami schowane na tyłach szopy Chemnitz-Hilbersdorf / 17.04.2015 r.


3). Wagon sypialny 51 80 06-30 001-7 WLAB odstawiony na górskiej stacyjce Stützerbach (linia #588 Themar-Plaue). Jest to reprezentant odmiany WL4ü-37, której (cytując za Panem Kojem) nigdy nie eksploatowano na PKP / 18.04.2015 r.


4). Wagon ogrzewczy 50 80 99-43 561-4 Üe 878 odstawiony na stacji Stützerbach (linia #588 Themar-Plaue). Wagon wybudowany w 1941 r. w zakładach WUMAG. Po 1945 r. na DB jako DB 7112 Ffm, następnie 51 80 99-43 561-3 i Bahnhofswagen 72603-4 z przydziałem do stacji Zwiesel / 18.04.2015 r.


5). Wagon ogrzewczy 57 50 99-68 168-7 Dienst odstawiony opodal stacji Nürnberg-Nordost. Wybudowany w zakładach MBA, najpewniej w 1944 r., pierwotnie ozn. 708 171 Mag, następnie także 824-071 / 18.04.2015 r.


6). Wagon ogrzewczy 57 50 99-68 183-6 Dienst odstawiony na tyłach szopy w Lichtenfels. Odmiana Heiz 4ü-44, wybudowany w 1945 r. w zakładach MBA. Kolejno oznakowany: 708 089 Heiz 4ü, 736 794 Magdeburg, oraz 824-075. / 18.04.2015 r.


7). Wagon ogrzewczy 57 50 99-68 171-1 Dienst odstawiony na terenie lokomotywowni VSE w Schwarzenberg/Erzgebirge. Powstał w 1941 r. w zakładach Maschinenbau und Bahnbedarf AG Babelsberg (# fabr. 13684). Kolejno oznakowany: 717 020, 700 296 Hal, 736 765 Bln, oraz 824-069 / 17.04.2015 r.


8). Wagon załogowy pociągu ratunkowego 67 50 9944 166-8 Dienst, dawny C4i-36 zbudowany w 1937 r. jako 73 650, późniejszy 824-104. Najprawdopodobniej ostatni istniejący egzemplarz wagonu rodziny 35/36/37 przebudowany na wagon pociągu ratunkowego (K-Zug). Tu na terenie lokomotywowni OSEF w Löbau / 16.04.2015 r.


Dla mnie osobiście ciekawostką była możliwość porównania kilku odmian wagonów ogrzewczych, z których 2 były eksploatowane także na PKP.

 

[AJ]

Czy może udało się zanotować numer albo jakąś inną informację dot. tego C4i-36 z Kościerzyny, lub C4ü-36 z Lęborka?

No, ja niestety tego nie uczyniłem. Te wszystkie zdjęcia powstawały niejako "przy okazji" penetracji w zupełnie innych celach. Na szczęście dla historii zrobił to kto inny .
Przekazaniu tych dwóch wagonów do dawnej Północnej DOKP towarzyszyła wcześniejsza informacja opracowana najpewniej przez kolegów z Krakowskiego KMK, którą pozwolę sobie tu wkleić. Jeśli dobrze pamiętam taka informacja została rozesłana do wszystkich nowo tworzonych skansenów, aby ocalić te wagony. Jak wiemy, za bardzo im się to niestety nie przysłużyło. O wagonie z Lęborka poza zdjęciem nic mi nie pozostało.

Mam nadzieję, że wszystko widać i nikogo nie uraziłem wklejając nie swoje w końcu materiały.

Zdjęcie z SM42 i kremowo-zieloną 120A chyba najbardziej kontrastowe.

Myślę, że dla większości bardziej kontrastowe mogło by być zdjęcie z Hajnówki:

Że też negatyw to wytrzymał

Pozdrawiam na wesoło
Andrzej

A i jeszcze jedno

Piękne i bardzo wartościowe zdjęcia Panie Andrzeju

Szczęśliwie podobno w internecie nie ma Panów. Zresztą w życiu również staram się być "normalny".

 

[Przemek Kamiński]

No to ostatnie zdjęcie, to jak młodzi mówią "wymiata"

 

[kilanziom]

Owszem, zdjęcie z zespołem piętrowym - nokaut, pozostałe też rewelacja. Temat rzadko poruszany, tym większa moja radość, że ktoś zechciał zaprezentować takie fajne materiały.

Dziękuję za numer C4i-36 z Kościerzyny - tu jedynie w ramach ciekawostek drobna uwaga, na przytoczonym wyżej rysunku mamy nieco starszą odmianę 'eilzuga', mianowicie C4i-30. Młodsze C4i-36 miały większe i niżej zakończone otwory okienne, niżej sprowadzoną dolną krawędź pudła i charakterystyczne węższe okienko w środkowej partii pudła:

http://up.picr.de/9722887tdo.jpg

Czy wiadomo kiedy ten wagon skasowano? Nie przypominam go sobie z już w okresie 2004-2008 w Kościerzynie.

*Bardzo ciekawy ten wagon z Korsz. Jak widzę, tamtejszy poc-rat składał się z samych rarytasów, na drugim planie zdaje się polski-hecht.

 

[Waskotorowiec]

Witam,
Eilzugi C4i-36 wyprodukowane zostaly w ilosci 1062 sztuk. Jedynie C4i-30 zbudowano wiecej, a mianowicie 1220 egzemplarzy. Na dzien 31.12.1977 na stanie DB bylo jeszcze 285 wagonow serii C4i-36, oznaczonej wtedy juz jako Bye 667. Wycofane zostaly na poczatku lat 80tych. Co ciekawe, Roco produkuje od wielu lat model tego wagonu i mozna latwo go nabyc na portalach aukcyjnych w przeliczeniu zo ok. 40zl. Jak tylko znajde troche czasu, to zabiore sie konwersji PKP w ep. IVa
Pozdrawiam

 

[Waskotorowiec]

Witam ponownie,
wiele lat temu trafilo mi sie zdjecie ciekawego skladu z Malborka z polowy lat 70tych. Interesujacy jest wagon za lokomotywa. Wydaje mi sie, ze jest to AB4ü-26a - w Niemczech zwany "Tonnendach-Hecht". Moze ktos z Kolegow wie cos wiecej na temat tego wagonu. Kiedys na jakiejs aukcji udalo mi sie nabyc bardzo podobny wagon Limy, opisany jako A4üe, jeszcze bez kremowego pasa. Wagon z Malborka wydaje sie rowniez 1 klasa, tylko okna sa ta jakby po remoncie, bez lufcikow.
Pozdrawiam

 

[AJ]

A ja spróbuję sobie odpowiedzieć na poniższe pytanie:

Czy ten wagon z Korsz mógł być zbudowany na bazie wagonu z cytatu pana Koja, czy też to tylko przeróbka z wagonu liniowego?

Otóż wydaje mi się, że odpowiedzi udzielił mój imiennik parę lat temu, w temacie poświęconym wagonowym znaleziskom:

Jak już wcześniej wspomniałem, sam nie mam szczegółowych danych o wagonach-więźniarkach na PKP, zapytałem więc kolegę Andrzeja Etmanowicza. Z jego badań wynika, że po 1945 roku znalazło się 45 wagonów-więźniarek różnych typów... Liczba 45 nie uwzględnia wagonów 4-osiowych zamówionych przez Ministerstwo Sprawiedliwości w późniejszym okresie, przebudowanych z niemieckich tzw. Eilzugwagen.

Jest prawdopodobne, że powyższy cytat pasuje do tego wagonu (o ile to faktycznie ten typ), aczkolwiek jest to dla mnie zupełnie nieznany temat i kompletne zaskoczenie, że takie przebudowy zlecano. Ciekawe swoją drogą, które ZNTK tego dokonywało i w jakich latach.

Pozdrawiam
Andrzej

 

[Andrzej Harassek]

Rzeczywiście, jest bardzo prawdopodobne, że jest to jeden z wagonów przebudowanych już w Polsce, biorąc pod uwagę, że z 45 wagonów, jakie trafiły na PKP po wojnie, tylko 2 były 4-osiowe (o czym pisałem w cytowanym poście).

 

[AJ]

Tak, to w sumie ważne uzupełnienie (chyba za dużo przyciąłem w cytacie). Przede wszystkim chodziło mi o dużo większą możliwość przetrwania wagonu powojennego niż właśnie jednego z dwóch czteroosiowców odziedziczonych po okupancie (a praktycznie jednego, jeśli drugim miał być ten ze Szczecina o zupełnie odmiennej konstrukcji).
O ile ten wagon TG z Korsz faktycznie pozostałością takiego wagonu więźniarki był...

Dziękuję i pozdrawiam
Andrzej

 

[Waskotorowiec]

Poslugujac sie lista Pana Krzysztofa odnosnie Eilzugow wystepujacych na PKP po 1945r. zalaczam kilka informacji na temat wagonow BC4ü-35. Nie byla to liczna seria, poniewaz wyprodukowano zaledwie 35 sztuk. Po wprowadzeniu oznaczen komputerowych zmieniono serie na ABüe 330. Pod flaga DB byly 31.12.77 juz tylko 3 wagony. Model wagonu BC4ü-35 ma Fleischmann od lat w swojej ofercie.

Pozdrawiam

 

[kilanziom]

Jest prawdopodobne, że powyższy cytat pasuje do tego wagonu (o ile to faktycznie ten typ), aczkolwiek jest to dla mnie zupełnie nieznany temat i kompletne zaskoczenie, że takie przebudowy zlecano. Ciekawe swoją drogą, które ZNTK tego dokonywało i w jakich latach.

Bardzo ciekawa sprawa i nawet znajduje odzwierciedlenie w załączonym wcześniej zdjęciu Pana A. Jaroszewicza,

http://forum.modelarstwo.info/attachments/wiezniarka-jpg.290328/

Otóż względnie dobrze widać 'długie' przewężenie na czole mieszczące pierwotnie parę drzwi wejściowych, rzecz typowa dla wagonów C4i-36 i BC4i-37. Należało by dopytać kolegę Etmanowicza, czy tematem przebudowy był tylko jeden, czy oba wspomniane typy. Jeśli się nie mylę, zarówno wagony Z4-36, jak i Z4-32 nie posiadały podwójnych drzwi wejściowych.

Witam ponownie,
wiele lat temu trafilo mi sie zdjecie ciekawego skladu z Malborka z polowy lat 70tych. Interesujacy jest wagon za lokomotywa. Wydaje mi sie, ze jest to AB4ü-26a - w Niemczech zwany "Tonnendach-Hecht". Moze ktos z Kolegow wie cos wiecej na temat tego wagonu. Kiedys na jakiejs aukcji udalo mi sie nabyc bardzo podobny wagon Limy, opisany jako A4üe, jeszcze bez kremowego pasa. Wagon z Malborka wydaje sie rowniez 1 klasa, tylko okna sa ta jakby po remoncie, bez lufcikow.
Pozdrawiam

Bardzo ciekawy wagon, choć zupełnie nie związany z omawianą tu rodziną 35/36/37. Przed powiększeniem obrazka przez chwilę miałem wrażenie, że to przedwojenny Czech z 1931 r. (ściślej Ringhoffer-Smichov o bardzo podobnej bryle). Wagony takie trafiły po 1945 r. na PKP jako 'Chrx' (po 1956 r. 'Bhrx'), natomiast nie były nigdy budowane w wariancie 2 klasy (po 1956 r. 1 klasy) - takie jak egz. na przywołanym zdjęciu.

Przykłady Ringhofferów:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=8981
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=8980

Poslugujac sie lista Pana Krzysztofa odnosnie Eilzugow wystepujacych na PKP po 1945r. zalaczam kilka informacji na temat wagonow BC4ü-35. Nie byla to liczna seria, poniewaz wyprodukowano zaledwie 35 sztuk. Po wprowadzeniu oznaczen komputerowych zmieniono serie na ABüe 330. Pod flaga DB byly 31.12.77 juz tylko 3 wagony. Model wagonu BC4ü-35 ma Fleischmann od lat w swojej ofercie.

Ciekawostką (przynajmniej dla mnie) dot przywołanego schnellzuga (ściślej 51 80 02-11 020 - 5 ABüe 330) jest fakt, iż właściciel podaje rok budowy 1935 a na załączonym obrazku ewidentnie brakuje wywiewek ponad oknami. Czy zostały zaślepione w toku powojennej przebudowy, czy może jest to w istocie egzemplarz BC4ü-36, który fabrycznie takowych wywietrzników nie posiadał?

 

[Waskotorowiec]

Witam,
pozwolilem sobie wstawic "wagon z Malborka", poniewaz licze na wiedze Kolegow specjalizujacych na wagonach, ktore po wojnie trafily na siec PKP. Nie jestem pewien co do serii AB4ü-26a - dowiedzialem sie od Kolegi z Niemiec i nie posiadam zadnych informacji odnosnie numeru, serii na PKP czy st.macierzystej. Za takie informacje bylbym b.wdzieczny.
Pozdrawiam

 

[Waskotorowiec]

Witam ponownie,
jeszcze raz pozwole sobie wstawic ciekawego "Schnellzuga" z Pm-ka i Bipa z roku 1975. Jest to wagon z serii AB4ü-28. Powstalo 236 egzemplarzy z czego na stanie DB bylo na dzien 31.12.77 jeszcze 16 sztuk oznakowanych juz jako Aüe 302. Wagon na zdjeciu jest prawdopodobnie po modernizacji i nie posiada "lufcikow" nad oknami.
Moze ktos z Kolegow - znawcow tego tematu - moze cos powiedziec odnosnie tego "Schnel

lzuga" na PKP. Interesuje mnie numer, seria, revizja, st.mac. itp., poniewaz Roco na od lat podobny wagon w swojej ofercie.
Pozdrawiam

 

[AJ]

Witam ponownie,
wiele lat temu trafilo mi sie zdjecie ciekawego skladu z Malborka z polowy lat 70tych. Interesujacy jest wagon za lokomotywa. Wydaje mi sie, ze jest to AB4ü-26a - w Niemczech zwany "Tonnendach-Hecht". Moze ktos z Kolegow wie cos wiecej na temat tego wagonu. Kiedys na jakiejs aukcji udalo mi sie nabyc bardzo podobny wagon Limy, opisany jako A4üe, jeszcze bez kremowego pasa. Wagon z Malborka wydaje sie rowniez 1 klasa, tylko okna sa ta jakby po remoncie, bez lufcikow.
Pozdrawiam

Tak patrzę się na to zdjęcie i patrzę i myślę sobie skąd ja je znam? Najpierw pomyślałem o Bufe'm, ale nie. No to tropię dalej. Może Eisenbahn Kurier - o bingo.
Okazuje się, że wystarczyło sięgnąć do źródła, aby uzyskać odpowiedź na pytanie kolegi:
"ein bestens erchaltenen Tonnendach-Hecht AB4ü-26a" przy okazji poznając autora powyższego zdjęcia którym był Herbert Stemmler.
Koledzy - uważajmy trochę wstawiając nie swoje zdjęcia, rozumiem intencje, ale okazujmy sobie nawzajem trochę szacunku. Myślę, że podanie autora i źródła jest tego minimum (chociaż w stopce redakcyjnej są groźniejsze zapisy).
Teraz wracając do meritum pytania, to zarówno w "źródle" jak i tutaj to zdjęcie jest na tyle niewyraźne, że o ile żółty pas nad oknami wydaje się obecny, o tyle mam duże wątpliwości co do przynależności tego wagonu. Jakoś znak nad numerem serii bardziej by mi pasował na kleksa DB niż na logo PKP. Może był to tylko wagon z "dewizowymi" turystami włączony do planowego pociągu, co wtedy często zdaje się praktykowano, choć i jedynka w zestawieniu z Bipą wydaje się na miejscu. Tu już naprawdę musiałby się chyba wypowiedzieć Krzysztof Koj.

Pozdrawiam
Andrzej

 

[Zaqu]

Ja tam ewidentne widzę PKP. Tylko bipy nie widzę.

 

[KoVaL]

Chodzi o zdjęcie z Ok1,a nie z Pm2

 

[Waskotorowiec]

Dobry wieczor,
Kilka informacji odnosnie BC4i-37. Dla DRG zostalo wyprodukowanych 145 wagonow. W roku 1968/9 zmieniono Serie na AByse 630. 31.12.1977 bylo na stanie DB juz tylko 40 wagonow. W pierwszej polowie lat 80-tych wagony Abyse 630 zostaly wycofane z eksploatacji. Zamieszczam zdjecie wagonu z Muehldorf z 1982r. (railroadpictures) oraz fotke mojego modelu Roco.
Tutaj mam prosbe do Kolegow o konkretne informacje odnosnie wagonow tej serii na PKP e epoce IV. Chodzi mi o Serie, numer, date rewizji, st. macierzysta. Szykuje sie do konwersji modelu w tejze epoce. Fabrycznych modeli H0 w ep.IV jest niestety jak na lekarstwo. Dziekuje za pomoc.
Pozdrawiam Andrzej