• Ten serwis używa "ciasteczek" (cookies). Korzystając z niego, wyrażasz zgodę na użycie plików cookies. Learn more.
  • Szanowny Użytkowniku, serwisy w domenie modelarstwo.info wykorzystują pliki cookie by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Wagony osobowe polskiej budowy rodziny 1A - 108AJK i pochodne

stabby

Użytkownik
Reakcje
8 0 0
#1
Mam do autorytetów forum wielką prośbę, nigdzie tego prosto napisanego nie znalazłem. Chodzi mi o prostą rozpiskę różnic między wagonami 1A-108A zwanych przez nas "zwężakami". Czym one się od siebie różniły? W jakich latach i gdzie je produkowano?
Wiem, że to podstawy ale nigdzie to nie jest przejrzyście i poglądowo zebrane :(
 

kilanziom

Znany użytkownik
Reakcje
827 9 0
#2
Mam do autorytetów forum wielką prośbę, nigdzie tego prosto napisanego nie znalazłem. Chodzi mi o prostą rozpiskę różnic między wagonami 1A-108A zwanych przez nas "zwężakami". Czym one się od siebie różniły? W jakich latach i gdzie je produkowano?
Wiem, że to podstawy ale nigdzie to nie jest przejrzyście i poglądowo zebrane :(
Tego jest trochę zbyt dużo, żeby opisywać dokładnie, to bardzo liczna rodzina. Nie jest to też tak strasznie niedostępne o ile ktoś ma ochotę pogrzebać - np. w dwóch ogólnodostępnych najbardziej podstawowych katalogach ministerstwa (1974 i 1976 r.) można wstępnie rozpoznać praktycznie wszystkie charakterystyczne cechy wagonów rodziny 1A, w tym zakłady, które je produkowały.

W największym skrócie: chyba najłatwiej rozpoznawać je po detalach zewnętrznych i układzie przedziałów. Zaczęło się od wagonów typu 1A (pierwotnie 23W/1), które miały układ 10-przedziałowy + 2 przedziały ustępowe na krańcach. Można je od ręki rozpoznać z uwagi na 'centralnie' rozmieszczone drzwi czołowe bez tzw. wstawki (węższe niż gdyby były ze 'wstawką'). Układ 10-przedziałowy miały także młodsze 2A (pierwotnie 23W/2) i 8A, aczkolwiek oba te typy miały właśnie omawianą 'wstawke' na czole, przez co drzwi czołowe rozmieszczone były niesymetrycznie. Różnice konstrukcyjne i w wyposażeniu między poszczególnymi wagonami odzwierciedlały też oznaczenia serii, jeśli się nie mylę pierwotnie 'Chxz' dla 1A, 'Chuxzt' dla 2A (po 1956 r. odpowiednio 'Bhxz' i 'Bhxuxzt'), a także 'Bhxzt' dla 8A. Wagony 3A (pierwotnie 56W) były zasadniczo 'wyższej kategorii' wersją 1A, a co za tym posiadały układ 8-przedziałowy + 2 przedziały ustępowe na krańcach i nie posiadały 'wstawki' na drzwiach czołowych. Wagony 3A posiadały całą gamę wersji rozwojowych, z czego jeśli się nie mylę wszystkie miały układ 8-przedziałowy i dodaną już 'wstawkę' na czole. Mowa o wagonach 4A (pierwotnie 56W/2), 6A (pierwotnie 56W/4) i 7A. Podobnie jak wagony 1A, 2A i 8A, również 3A, 4A, 6A i 7A różniły się oznaczeniami serii (wliczając w to te, których dotyczyła zmiana systemu klas w 1956 r.). Rozróżnienie poszczególnych z daleka bez wglądu w tabliczki fabryczne może być trudne. Również odróżnienie od 3A o ile nie widać czoła może z daleka przyspożyć problemów. Odmiana 5A (pierwotnie 56W/3) zaprojektowana była jako 8-przedziałowa, podzielona na 4 przedziały klasy drugiej i 4 przedziały klasy trzeciej (po 1956 odpowiednio pierwszej i drugiej) - ozn. serii zdaje się 'BChuxzt', następnie 'ABhuxzt'. Wagony 5A również miały 'wstawkę' na czole. Wagony 10A, 11A i 13A zaprojektowane były do komunikacji nocnej i miały więcej cech charakterystycznych - przede wszystkim widoczne od razu wystające przed lico czoła pionowe zasobniki z węglem na potrzeby pieca ogrzewczego, a także unikatowy na tle pozostałych odmian układ 11-przedziałowy + 2 przedziały ustępowe na końcach. Wagony te od ręki zwracały dość dużą ilością i gęstym układem okien na burcie (były bowiem nosicielami największej ilości okien i przedziałów na raz upchanych w nadwozie rodziny 1A). Co ciekawe, wagony 10A, 11A i 13A wyróżniały się jeszcze posiadaniem dwu-skrzydłowych drzwi czołowych. Nieco młodsze wagony typu 108A i pochodne (m.in. 108A/M3 i 108AJK) od wyżej opisanych różniły się układem 9-przedziałowym + 2 przedziały ustępowe na krańcach), wszystkie były też wyposażone we 'wstawkę' na czole. Oprócz wyżej opisanych były też bagażowe 1F i 2F (niemal identyczne, różniące się drobnymi detalami), 3F (nie posiadające nadstawki dla kierownika pociągu na dachu), oraz podobne do nich, ale mające nieco wyższą prędkość konstrukcyjną 201C. Były też pocztowe 1G i 3G, bardzo charakterystyczne z uwagi na inny kształt skrajnych partii pudła, nawiązujący raczej do przedwojennych 'hechtów' niż rodziny 1A. O ile dobrze pamiętam, różniły się drobnymi detalami w rodzaju konstrukcji i sposobu poruszania się drzwi bocznych. Była też odmiana restauracyjna rodziny 1A, ale nie pamiętam w tej chwili jej dokładnego oznaczenia (nie wiem czy dotarła do seryjnej produkcji).

Wagony rodziny 1A były eksploatowane bardzo długo i przeszły szereg przeróbek, modernizacji, zmian, poprawek itp. Trudno więc mówić o jednoznacznie charakterystycznych wyróżniających je od ręki cechach. Przykładowo dla pierwotnego projektu wagonów typu 2A dość charakterystyczne były pionowe okienka zabudowane na czole po boku drzwi wzorem przedwojennych wagonów niemieckich. W późniejszych latach rozwiązanie to niemal całkowicie zanikło. Zmieniały się też prądnice na wózkach, rodzaje komór oświetlenia końca składu (o ile były), pojawiało się ogrzewanie elektryczne, zmieniały się fotele/kanapy wewnątrz przedziałów, wagony były deklasowane itp itd.

I kilka przykładów wagonów tej rodziny do szybkiego rozpoznania,

1A:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=5158

8A:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=103

11A:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=14974

108A:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=15332

3F:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=17171

201C:
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=16975
 
OP
OP
S

stabby

Użytkownik
Reakcje
8 0 0
#3
Serdeczne dzięki @kilanziom za info! O to mi właśnie chodziło. Tak przy okazji - brakuje w sieci jednego miejsca, w którym w przejrzysty sposób takie informacje byłyby zgromadzone. System oznaczeń jest nieco zagmatwany i niekonsekwentny (4A vs. 4AM), chyba do pewnego momentu podwójny, pod koniec tej rodziny zmienia się jeszcze raz (zzzA), występują w nim "dziury" (np. 9A? - może to rezerwacje na niepowstałe konstrukcje, może bardzo nieliczne/prototypowe/zapomniane serie) Jednak jedna dobrze skonstruowana tabelka z latami/miejscami produkcji, liczbą i charakterem przedziałów, występowaniem specyficznych rodzajów wyposażenia (drzwi czołowe, rodzaje ogrzewania) uczyniłaby to przejrzystym. Jeszcze kilka pytań :) :
- Do kiedy był stosowany podwójny system oznaczeń typu wagonu (xxW/yA), lub kiedy nastąpiło przejście z xxW na yA?
- Może to było tak, że xxW było wewn. oznaczeniem fabrycznym a yA "pekapowskim", po czym fabryki przeszły na ten drugi system?
- Czy konstrukcja komór oświetlenia końca składu była charakterystyczna dla danych typów, czy powstał "miszmasz" z powodu późniejszych modernizacji?
- Czy oznaczenie oddzielnym typem miało również związek z produkcją w konkretnym miejscu (PaFaWag/HCP/Ostrów)?
- Czy ta rodzina wagonów miała jakąś tradycyjną nazwę wśród kolejarzy ("zwężak" pojawił się stosunkowo niedawno w środowisku MK)?
- Rozumiem że wagon oznaczony jako (...)huxzt różni się od (...)hxzt tym, że dzięki możliwości podniesienia oparć kanap staje się czymś na kształt kuszetki?

Tego jest trochę zbyt dużo, żeby opisywać dokładnie, to bardzo liczna rodzina. Nie jest to też tak strasznie niedostępne o ile ktoś ma ochotę pogrzebać - np. w dwóch ogólnodostępnych najbardziej podstawowych katalogach ministerstwa (1974 i 1976 r.) można wstępnie rozpoznać praktycznie wszystkie charakterystyczne cechy wagonów rodziny 1A, w tym zakłady, które je produkowały. [...]
 
A

AJ

Gość
#4
Chodzi mi o prostą rozpiskę różnic między wagonami 1A-108A zwanych przez nas "zwężakami". Czym one się od siebie różniły? W jakich latach i gdzie je produkowano?
Jednak jedna dobrze skonstruowana tabelka z latami/miejscami produkcji, liczbą i charakterem przedziałów, występowaniem specyficznych rodzajów wyposażenia (drzwi czołowe, rodzaje ogrzewania) uczyniłaby to przejrzystym.
Wiem, że to podstawy ale nigdzie to nie jest przejrzyście i poglądowo zebrane :(
Dlatego wszyscy czekamy w napięciu na twój ruch ;). Widziałem że przeglądasz to forum od jakiegoś czasu regularnie, więc pewnie zauważyłeś, że nie ma tu gotowych rozwiązań - wszystko powstaje "wespół w zespół", jak śpiewało dwóch dżentelmenów piosenki. Ponieważ temat jednak jest bardzo ciekawy (swoją drogą szkoda, że nie założyłeś dla tych wagonów osobnego - zasługiwałyby na to - teraz powstanie z tego trochę groch z kapustą) wrzucę do niego parę "kamyczków".

Produkcja wagonów tej rodziny rozpoczęła się w 1946 roku w zakładach - H. Cegielski w Poznaniu i trwała w nich do 1957 roku. W tym czasie wyprodukowano:
- w latach 1946-50 476 sztuk wagonów typu 23W (w tej ilości również 30 szt. wagonów "pseudosypialnych" 10A [40W], których Cegielski nie wyodrębniał w statystyce)
- w latach 1948-50 25 sztuk wagonów sypialnych typu 11A
- w latach 1954-56 100 sztuk wagonów bagażowych 1F/2F
- w latach 1956/57 82 sztuki wagonów bagażowych 3F

Od roku 1948 do produkcji włączyły się ZNTK Ostrów Wlkp (tutaj klucze do zagadek dzierży Krzysztof Młodzikowski :))
- od roku 1948 zbudowały 143 (?) sztuki wagonów 23W/2 (2A)
- od roku 1952 504 (?) sztuki wagonów 8A i 8A/1
- od roku 1959 xx sztuk wagonów 108A
- w roku 1961 xx sztuk wagonów 108AJK

W roku 1948 do producentów dołączył PaFaWag ze swoim wagonem restauracyjnym, jednak jako że powstała tylko jedna sztuka potraktujmy go jako "eksponat wystawowy". Prawdziwą produkcję wagonów pasażerskich uruchomiono od 1950 roku - i tu ciekawostka - przejmując w okresie powojennym część kadry fachowców z zakładów Lilpop, Rau i Loewenstein przejęto również przedwojenną tradycję Lilpopa produkcji wagonów "miękkich" i mixtów.
- w latach 1950 - 1956 wyprodukowano 685 wagonów typów 3A (122 szt?), 4A (155 szt), 5A (50 szt), 6A (155 szt) i 7A (203 szt)
- w latach 1952 - 1954 wyprodukowano 31 sztuk wagonów sypialnych 13A
- od roku 1948 wyprodukowano 40 sztuk wagonów pocztowych typów 1G i 3G
- w latach 1962 - 1964 wyprodukowano 100 sztuk wagonów bagażowych typu 3F
- w roku 1963 wyprodukowano 1 sztukę wagonu rentgenowskiego typu 401C
- w roku 1964 wyprodukowano 15 sztuk wagonów bagażowych typu 201C (4F) do ruchu międzynarodowego

Być może Krzysztof uzupełni dane "ostrowskie", chociaż w kontekście poniższej wypowiedzi sądzę że uczyni to "papierowo" ;)

Trochę cierpliwości, już wkrótce pojawią się całe cykle artykułów poświęconych wspomnianym (i innym też) wagonom. Oprócz tego, trwają przygotowania (zbiórka "materiałów") do kolejnego cyklu poświęconego "kultowym" wagonom - 2, 8 i 108A.
Pozostaje zarezerwować w budżecie domowym 27 złotych miesięcznie i ... kupować, kupować ... :)
- Do kiedy był stosowany podwójny system oznaczeń typu wagonu (xxW/yA), lub kiedy nastąpiło przejście z xxW na yA?
- Może to było tak, że xxW było wewn. oznaczeniem fabrycznym a yA "pekapowskim", po czym fabryki przeszły na ten drugi system?
Z tego co pamiętam na szybko - jeden i drugi system oznaczeń był formą oznaczeń fabrycznych. xxW wywodził się z okresu przedwojennego i duża litera W oznaczała po prostu wagon, cyfry kolejny typ konstrukcji. Zmiana nastąpiła około roku 1954/5 na formę xxA. Forma xxA nigdy nie była oznaczeniem PKP-owskim. Dla wygody i szybkiej jednoznacznej identyfikacji wagonów w grupach "twardych" i "miękkich" posługiwano się oznaczeniami fabrycznymi.

- Czy oznaczenie oddzielnym typem miało również związek z produkcją w konkretnym miejscu (PaFaWag/HCP/Ostrów)?
W zasadzie tak, jako że nie było przenoszenia produkcji poszczególnych typów wagonów pomiędzy wytwórniami. Cegielski szybko wypadł zresztą z tej listy, jako że musiał się zająć "ważniejszymi" tematami. Jedynym wyjątkiem od tej reguły były wagony bagażowe typu 3F, których produkcję przeniesiono z Cegielskiego do Wrocławia.

- Rozumiem że wagon oznaczony jako (...)huxzt różni się od (...)hxzt tym, że dzięki możliwości podniesienia oparć kanap staje się czymś na kształt kuszetki?
Tak. Jednak w powojennych warunkach PKP ta forma oznaczenia szybko straciła na znaczeniu, gdyż wewnętrzne przepisy zabraniały pasażerom podnoszenia oparć i tworzenia miejsc sypialnych (na wagonach literka "u" oczywiście pozostała).

Na koniec - warto wykonać rzut oka na mocno już zapomniane wnętrza tych wagonów
Francuz???
 

Młodzikowski

Znany użytkownik
H0e
Reakcje
3.184 8 0
#5
Od roku 1948 do produkcji włączyły się ZNTK Ostrów Wlkp (tutaj klucze do zagadek dzierży Krzysztof Młodzikowski :))
- w roku 1961 40 sztuk wagonów 108AJK
Niestety, mylisz się Andrzeju :) Wykazy zakładowe "poszły z dymem" - jedyna nadzieja w K.Koju i Jego księgach inwentarzowych.

I jeszcze krótka informacja dot. wspomnianych artykułów w ŚK - autorami będą Paweł Terczyński i Krzysiek Koj. Myślę, że nazwiska gwarantują rzetelne informacje na ten temat.
 
A

AJ

Gość
#6
Niestety, mylisz się Andrzeju :)
Niestety, nie tylko w tym...;)
Rozumiem Krzysztofie, że toto czerwone w cytacie to cenne uzupełnienie wykazu wagonów 108AJK? Tak przy okazji - nie pamiętasz może gdzie wstawiałeś zdjęcie tego wagonu - nie umiem znaleźć, a gdzieś tu było na forum :(.

jeszcze krótka informacja dot. wspomnianych artykułów w ŚK - autorami będą Paweł Terczyński i Krzysiek Koj. Myślę, że nazwiska gwarantują rzetelne informacje na ten temat.
Domyślałem się nazwisk autorów wiedząc z kim współpracujesz :). Dlatego aż bałem się zabierać tu głos - ale jak sami nie włożymy to nie będziemy mieli. Artykuły pewnie skorygują wątpliwości i usuną nieścisłości - ja tam w każdym razie monetę już odkładam ;).
 
A

AJ

Gość
#8
Jak najbardziej Jarząbku, jak zwykle każda pomoc jest mile widziana :).

PAFAWAG wyprodukował co najmniej 55 wagonów pocztowych 1G-38W. Najwyższy znany mi numer fabryczny dla tej serii to 055.
A dlaczego 40? Bo o tylu było mi wiadomo. Najwyższy znany Ci numer fabryczny to 055, ale czy tyle było przejętych przez PP? Nie było to przypadkiem tak, że numeracja fabryczna była wspólna z wagonami bułgarskimi? Pytam bo tego niestety nie wiem :(.
 

Jarząbek

Znany użytkownik
Reakcje
1.581 73 0
#9
Tak jak napisałem wcześniej najwyższy znany mi numer fabryczny wagonów 1G-38W dostarczonych przez PAFAWAG dla ówczesnego państwowego przedsiębiorstwa Polska Poczta Telegraf i Telefon to nr 055. 44 wagony doczekały dwunastocyfrowych numerów.
 
A

AJ

Gość
#10
Dzięki Jarząbku! Jeszcze tak tylko dla spokoju duszy spytam - nie wiesz może co się stało z wagonem, który służył w Pafawagu za pocztę zakładową? Po przełomie firma już nie chciała swego dziecka na zabytek? Jeśli dobrze pamiętam to mieli tam 11-kę z takim właśnie przeznaczeniem...:(
 

Jarząbek

Znany użytkownik
Reakcje
1.581 73 0
#11
Tak, to był wrocławski wagon o numerze fabr. 011 w ostatnim okresie oznaczony numerem 51 51 00-18 009-7. Nie, nie wiem. Mogę się tylko domyślać, że odjechał do "krainy wiecznych podróży". :( Wcześniej planowo ustawienie wagonu nr 51 51 00-18 033-7 ale był w bardzo złym stanie i został złomowany.
Jako ciekawostkę dodam, że w latach osiemdziesiątych na teren Pafawagu przyjechał wycofany z eksploatacji poznański trzyosiowy wagon pocztowy. Właśnie ten wagon planowano do ustawienia jako pomnik techniki. Niestety, na planach się skończyło.....:(
[DOUBLEPOST=1458466086][/DOUBLEPOST]Jeszcze słóweczko, które może zainteresować filatelistów kolekcjonujących tematy kolejowe. Urząd pocztowy mieszczący się w wagonie pocztowym na terenie PAFAWAGU nosił nazwę Wrocław 55.
 

Krzysztof Koj

Znany użytkownik
Reakcje
634 3 1
#13
A ja pogrzebałem w moim "archiwum notek prasowych" i znalazłem takie coś - 1969 rok więc o innych typach wagonów jeszcze raczej nie było co mówić. I co z tym teraz począć ? (n)
No cóż, oprócz wagonów barowych oznaczonych jako typ 108AJK (czyli z kuchnią !), były jeszcze wagony bufetowe określane jako 108AJ (czyli bez przedziału kuchennego), które powstały niejako "spontanicznie" z wagonów typu 108A znajdujących się już w trakcie produkcji oraz wagony barowe klasy pierwszej (!) przebudowane przez ZNTK Pruszków na wagony bufetowe, które można określić jako typ 7AJ.
Nie mam w tej chwili możliwości, aby dokładnie podsumować ilościowo wszystkie w/w wagony, ale jestem pewien, że to wszystko wyjaśnia :).

Dla porządku należy dodać, że już o wiele wcześniej 30 wagonów typu 1A (23W/1) także wyposażono w przedział bufetowy, dokonując adaptacji jednego z końcowych przedziałów pasażerskich. Wagony te otrzymały wówczas oznaczenie serii CJhxz (26 wagonów) oraz CJhuxz (4 wagony), w których dodatkowo przerobiono stałe oparcia ławek, na oparcia podnoszone.
Są to jednak o wiele wcześniejsze dzieje i chcąc ustalić liczbę wagonów bufetowych/barowych na PKP w roku 1969, wagonów tych nie można już brać pod uwagę.
 
Ostatnio edytowane:

kilanziom

Znany użytkownik
Reakcje
827 9 0
#14
Serdeczne dzięki @kilanziom za info! O to mi właśnie chodziło. Tak przy okazji - brakuje w sieci jednego miejsca, w którym w przejrzysty sposób takie informacje byłyby zgromadzone.
Istotnie, brakuje, ale jest to temat tak obszerny, wielowątkowy i niejako zmieniający się w okresie eksploatacji, że trudno pojedynczym autorom wziąć go "za rogi". Moim osobistym zdaniem dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że pokolenie które zna te wagony z własnego życia powoli przemija (+ z reguły jest nie koniecznie "internetowe"), same wagony przeminęły ponad 25 lat temu, a towarzystwo zakochane w SU45 i bipach po prostu nie pamięta tych wagonów, a co za tym idzie nie wykazuje specjalnego zainteresowania nimi... Jednym słowem: jest to o wiele cięższy do przemaglowania temat niż np. "ryflaki", czy "igreki" (choć te drugie też do łatwych wcale nie należą).

Ja dodam jeszcze pewną ciekawostkę o której sobie przypomniałem. Otóż w moim pierwszym wpisie napisałem, że wagony nocne typu 10A, 11A i 13A m.in. tym się różniły od wszystkich innych rodziny 1A, że posiadały dwuskrzydłowe drzwi czołowe zamiast jednoskrzydłowych przesuwnych. Część z Was poruszając się po Polsce (nawet w ostatnich latach), lub przeglądając historyczne fotografie mogła jednak natrafić na analogiczne wagony z drzwiami dwuskrzydłowym i pojemnikami na węgiel na ścianach czołowych, tyle że posiadające układ 10-przedziałowy + 2 przedziały ustępowe na krańcach. Jak wspominałem, wagony nocne miały układ 11-przedziałowy, zatem właściwą reakcją na ten "mix" cech charakterystycznych było by: "A to co do cholery?".

W uzupełnieniu kilka moich spotkań z takimi wagonami:

501936_X000_6.03.2010_W-Wa_Wschodnia.jpg
501936 X000 / Warszawa-Wschodnia / 6.03.2010 r.

10-1522.jpg
10-1522 / Warszawa-Główna-Towarowa / 3.12.2011 r.

O ile sobie dobrze przypominam, w latach 70. XX wieku koleje PKP cierpiały na znaczny niedobór wagonów służbowych i socjalnych. Celem zapełnienia tej luki zdecydowano się poddać część posiadanych wagonów rodziny 1A (głównie 2A i 8A) przebudowie na wagony socjalne i służbowe. W toku przebudowy otrzymały one wyżej wspomniane pojemniki na węgiel, a także drzwi dwuskrzydłowe na czołach, przez co w widoku frontalnym zaczęły łudząco przypominać sypialne 10A, 11A i 13A. Główną różnicą był właśnie układ przedziałów (10 naprzeciw 11). Nie jestem w tej chwili pewien czy miało to miejsce już w trakcie oryginalnej przebudowy, czy detal ten dodano później, ale część takich socjalnych i służbowych wagonów otrzymała także nowe okna, w których górna połowa była przesuwna, a dolna stała (w oryginale 1A, 2A i 8A miały okna jednoczęściowe, przesuwne ku dołowi). W ostatnich latach na PKP spotkać można było jeszcze co najmniej 4 tak zmodernizowane wagony, w tym dwa z moich powyższych zdjęć, jeden pełniący rolę wczasów wagonowych na stacji Ostróda (najprawdopodobniej pocięty około 2012-2013 roku) i kolejny podobny odstawiony na stacji Zagórz. Oto ich zdjęcia:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=9185
http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=3776

Swego czasu fotografowałem też tabliczkę fabryczną wagonu z mojego pierwszego zdjęcia (tego z poc. rat. W-Wa Wschodnia), która niejako potwierdza jego pierwotną tożsamość jako typ 8A:

http://wgk.cal.pl/details.php?image_id=11981

Serdecznie pozdrawiam, Piotr Kilanowski aka kilanziom.
 

Młodzikowski

Znany użytkownik
H0e
Reakcje
3.184 8 0
#15
Rozumiem Krzysztofie, że toto czerwone w cytacie to cenne uzupełnienie wykazu wagonów 108AJK? Tak przy okazji - nie pamiętasz może gdzie wstawiałeś zdjęcie tego wagonu - nie umiem znaleźć, a gdzieś tu było na forum :(.
Tutaj - w wątku dot. wagonów "WARS"-u na pierwszej stronie:
http://forum.modelarstwo.info/threads/wars-zdjęcia-z-archiwum.16797/

Co do "czerwonego" w cytacie - to oczywiście tak :)

Do całej tej "gromadki" wagonów, należy dopisać jeszcze wagony defektoskopowe zbudowane w Ostrowie dla COBiRTK. Wagony pojawiły się na początku 1959 roku (wagon defektoskopowy nr 1 i nr 2), i powstały na "bazie" wagonów 8A lub 108A (tu niestety nie jestem pewien którego). I chociaż wagon nr 1 z wyglądu przypomina wagon seryjny, to o drugim już tego powiedzieć nie można. Nie mniej, wspomniane wagony należy (tak jak wrocławski 401C) zaliczyć do "rodziny".
 

Załączniki

Ostatnio edytowane:
A

AJ

Gość
#16
jestem pewien, że to wszystko wyjaśnia :).
Oczywiście że to wszystko wyjaśnia, a nawet wnosi wiele nowego. O ile z informacją o wagonach 108AJ już się gdzieś zetknąłem, o tyle rzecz z 7AJ (nie mówiąc już o przebudowach 1A) jest dla mnie zupełną nowością. Dziękuję i z tym większą niecierpliwością czekam na artykuły, mam nadzieję że na ten temat też się tam coś znajdzie :).
Korzystając jednak z okazji, że rzucił Pan tu okiem pozwolę sobie na zagadnięcie o dwie sprawy związane z wagonami bagażowymi. Pierwsza tyczy jednej z cech konstrukcyjnych. W "popularnych" źródłach szerokość drzwi bagażowych wynosi dla wagonu 1F - 1800mm, dla wagonów 2F/3F/4F - 2000mm. Spotykane jednak w literaturze rysunki mówią co innego - dla wagonów 2F podają 2200mm, a dla wagonów 3F (z Pafawagu) dochodzi ta wartość do 2400mm spadając do 2000mm w wagonie 4F. Jak to było faktycznie z tymi drzwiami?
Druga kwestia dotyczy "statystyki". O ile ogólna ilość wagonów 1F/2F wyprodukowanych przez Cegielskiego raczej nie powoduje u mnie problemów, to już podział na typy tak. Według źródeł nazwijmy to ogólnie "pekapowskich" stosunek ten wynosi 53/47, Cegielski jednak jako wagon typu 1F przyjmuje tylko jedną sztukę, resztę klasyfikując do 2F. Czy jest to czysty błąd statystyczny po którejś ze stron, czy też kolej zamawiając wagony 1F takie dostawała, pomimo produkcji wersji już zmodernizowanej?
[DOUBLEPOST=1458590929,1458590121][/DOUBLEPOST]Jeszcze jako mały uzupełniacz graficzny zdjęcie jednego z ostatnich mohikanów wykonane 6 czerwca 1991 roku w Gdyni w składzie pociągu Gdynia Gł. - Łódź Kaliska. Z przodu EU07-222.

Clipboard02.jpg
 

kilanziom

Znany użytkownik
Reakcje
827 9 0
#17
O ile ogólna ilość wagonów 1F/2F wyprodukowanych przez Cegielskiego raczej nie powoduje u mnie problemów, to już podział na typy tak. Według źródeł nazwijmy to ogólnie "pekapowskich" stosunek ten wynosi 53/47, Cegielski jednak jako wagon typu 1F przyjmuje tylko jedną sztukę, resztę klasyfikując do 2F. Czy jest to czysty błąd statystyczny po którejś ze stron, czy też kolej zamawiając wagony 1F takie dostawała, pomimo produkcji wersji już zmodernizowanej?
W świetle danych przedstawionych w "Charakterystyka wagonów osobowych budowanych po roku 1945", (wyd. 1960 r. COB i RTK / BK w Poznaniu) wyglądało to tak:

*Wagony 1F (83W) / seria Fhx / # 30000-30011.
*Wagony 1F (83W/1) / seria Fhxt / #30012-30052.
*Wagony 2F / seria Fhxt / #30053-30099.

W świetle załączonych rysunków wagony 1F miały szerokość drzwi ładunkowych 2200mm (1800mm prześwit), a 2F i 3F miały szerokość drzwi ładunkowych 2400mm (2000mm prześwit).

Istotnie w książeczce produktów HCP z jakichś przyczyn napisali, że 1F powstał w 1 sztuce, a pozostałe 99 to już niby 2F. Ale jest więcej nieścisłości - np. w książeczce HCP nadmieniono, iż 1F miały v.max = 100km/h, podczas gdy w "Charakterystykach" mowa o v.max=120km/h. Różni się też rok budowy - HCP przyznaje się do 1954, a "Charakterystyki" podają 1955.
 

Bodek

Aktywny użytkownik
Reakcje
473 4 0
#19
Andrzeju - czy zapisałeś wtedy numer tego 3F ze zdjęcia? Pamiętam tylko, że jego st. macierzystą była Łódź Kaliska.
Przypomnę, że był to nocny pociąg osobowy do Łodzi Kaliskiej przez Iławę, Brodnicę, Sierpc i Płock. Do Iławy prowadzony gdyńską EU07, a dalej sierpecką SP45. Odjazd z Gdyni około 20:10.
Żałuję, że wtedy też nie pstryknąłem tego wagonu, ale cieszę się, że Twoje zdjęcie przetrwało i dziś można nim cieszyć oczy.

PS. Ten drugi cień na peronie to ja :)
 

teigrekty2

Znany użytkownik
NAMR
Reakcje
3.860 111 7
#20
Tutaj - w wątku dot. wagonów "WARS"-u na pierwszej stronie:
http://forum.modelarstwo.info/threads/wars-zdjęcia-z-archiwum.16797/

Co do "czerwonego" w cytacie - to oczywiście tak :)

Do całej tej "gromadki" wagonów, należy dopisać jeszcze wagony defektoskopowe zbudowane w Ostrowie dla COBiRTK. Wagony pojawiły się na początku 1959 roku (wagon defektoskopowy nr 1 i nr 2), i powstały na "bazie" wagonów 8A lub 108A (tu niestety nie jestem pewien którego). I chociaż wagon nr 1 z wyglądu przypomina wagon seryjny, to o drugim już tego powiedzieć nie można. Nie mniej, wspomniane wagony należy (tak jak wrocławski 401C) zaliczyć do "rodziny".
Zastanawiam sie czy jedna z cech charakterystycznych dla wagonow 8A byly te male czerwone swiatelka konca pociagu. W ksiazce z 1973r. "Charakterystyki wagonow..." wagon 8A jest pokazany jako rysunek, w kazdym razie zdiecie poprawiane. Inne wagony z tej serii przedstawione sa zdjeciami, posiadaja inne swiatla na scianie czolowej. Modyfikacje wagonow do celow gospodarczyh oczywiscie przyniosly inne wyglady swialel. Jednak zdjecia oryginalnych wagonow przedstawiaja dwa style produkcji fabrycznej. Komentarze na ten temat mile widziane, jako ze mam na warsztacie model 8A.
 

Podobne wątki