Podłączenie świateł

[Zdrada69]

Prawdopodobnie moje pytanie jest dość podstawowe ale to moje pierwsze kroki z DCC. Postanowiłem poeksperymentować i zobaczyć czy i co da się zdziałać ze sterowaniem cyfrowym w skali Z. Mam dedykowaną do systemu torów Z centralkę Rokuhana która sterowana jest z tableta (w opcji zarówno przewodowej jak i bezprzewodowej (Bluetooth). Jako pierwszy model do cyfryzacji wziąłem japońskie EMU Tobu-Revaty ( https://www.amazon.co.uk/Rokuhan-Express-Liberty-T034-2-railroad/dp/B07CTMQ7GB) .
Silnik znajduje się w członie środkowym i tam też umieszczony jest dekoder (najmniejszy uniwersalny dekoder ZIMO z 7 wyjściami) - po podłączeniu do silnika (i odłączeniu "analogowego" kontaktu elektrycznego silnika) wszystko w zakresie jazdy działa jak trzeba.
Człony czołowe mają światła białe i czerwone - w analogu w zależności od kierunku jazdy odpowiednio świecą z przodu lub z tyłu modelu. Na dekoderze pozostały mi wyjścia na światła białe i czerwone oraz +. zastanawiam się jak to podłączyć ? Pewnie zbyt kosztowne jest wsadzanie odrębnych dekoderów do każdego członu, tym bardziej, że jest szansa przeprowadzenia cienkich przewodów przez ściany czołowe - nad sprzęgiem. Pytanie dotyczy bardziej "elektryki" - czy należy odseparować światła od zasilania z kół następnie do jednego kontaktu dołączyć "+" a do drugiego oba przewody światła białego i czerwonego a po drugiej stronie (na przeciwległym członie zrobić to samo tylko z odwrotną polaryzacją ?

 

[Andrzej Harassek]

czy należy odseparować światła od zasilania z kół

Tak.

następnie do jednego kontaktu dołączyć "+" a do drugiego oba przewody światła białego i czerwonego a po drugiej stronie (na przeciwległym członie zrobić to samo tylko z odwrotną polaryzacją

Niestety, nie jest to takie proste. Jeżeli światła są na żarówkach, trzeba na jednym końcu (umownie "przód" składu) światła białe podłączyć do przewodu światła białego, a światła czerwone do przewodu świateł czerwonych, natomiast na drugim końcu ("tył") odwrotnie: światła białe do przewodu "czerwonego", a światła czerwone - do "białego". Wspólny przewód od wszystkich świateł należy podłączyć do "+" dekodera. Trzeba też pominąć diody przy światłach, które w analogu decydują o tym, które światło się świeci. Jeżeli światła są na LEDach, koniecznie trzeba sprawdzić, gdzie jest "-", a gdzie "+" LEDów. Plusy trzeba połączyć ze sobą i podłączyć do przewodu "+" dekodera, a minusy podłączyć do przewodów świateł dekodera według tej samej zasady, co wyżej. Na forum było kilka dyskusji na ten temat, łącznie ze schematami połączeń.

 

[Zdrada69]

Tak.

Niestety, nie jest to takie proste. Jeżeli światła są na żarówkach, trzeba na jednym końcu (umownie "przód" składu) światła białe podłączyć do przewodu światła białego, a światła czerwone do przewodu świateł czerwonych, natomiast na drugim końcu ("tył") odwrotnie: światła białe do przewodu "czerwonego", a światła czerwone - do "białego". Wspólny przewód od wszystkich świateł należy podłączyć do "+" dekodera. Trzeba też pominąć diody przy światłach, które w analogu decydują o tym, które światło się świeci. Jeżeli światła są na LEDach, koniecznie trzeba sprawdzić, gdzie jest "-", a gdzie "+" LEDów. Plusy trzeba połączyć ze sobą i podłączyć do przewodu "+" dekodera, a minusy podłączyć do przewodów świateł dekodera według tej samej zasady, co wyżej. Na forum było kilka dyskusji na ten temat, łącznie ze schematami połączeń.

Dziękuję. Nie za bardzo chyba wiedziałem jak przeszukać forum żeby znaleźć odpowiedni wątek. Światła są na LEDach i wszystko jest jak się można domyślać strasznie małe. Nie napisałem ale człony przy zasilaniu cyfrowym włączyły oba i białe i czerwone światło. Jakby co na szczęście jest też wyłącznik świateł (dla analogu) - przystosowanie do opcjo połączenia dwóch zestawów trójwagonowych ze sobą (tak jak się to dzieje w realu).

 

[Andrzej Harassek]

A teraz ja mam pytanie do fachowców: czy wielkim błędem jest włączenie jednego rezystora we wspólny "plus" dwóch LED-ów, z których każdy jest sterowany innym wyjściem dekodera? Czy jednak rezystory trzeba dać oddzielnie dla każdego LED-a, w przewodach "minus" od wyjść dekodera?

 

[r-mik]

A teraz ja mam pytanie do fachowców: czy wielkim błędem jest włączenie jednego rezystora we wspólny "plus" dwóch LED-ów, z których każdy jest sterowany innym wyjściem dekodera? Czy jednak rezystory trzeba dać oddzielnie dla każdego LED-a, w przewodach "minus" od wyjść dekodera?

Może być jeden o ile:
- Nie będą świecić równocześnie (mogą szybko naprzemiennie co da złudzenia ciągłego świecenia).
- Ich jasność jest odpowiednia (jedna nie świeci wyraźnie jaśniej od drugiej co najczęściej ma miejsce gdy diody róźnia się napięciem przewodzenia na co najczęściej ma wpływ ich barwa świecenia) lub wyjścia pozwalają regulować jaśnosć świecenia.

Krótko: Można ale warto najpierw sprawdzić czy jest ok.

 

[Andrzej Harassek]

Dzięki, byłem nieścisły w pytaniu, bo chodzi o cztery LED-y: światła białe i czerwone na czole lokomotywy (2 LED-y białe i 2 LED-y czerwone), sterowane niezależnie - białe z wyjść świateł dekodera, czerwone z AUX 1 (AUX 2 na drugim końcu). Czyli teoretycznie może się zdarzyć, że i białe i czerwone na jednym końcu lokomotywy się zaświecą, ale oczywiście zasadniczo nie powinno się to zdarzyć. Dwa LED-y białe zamierzam połączyć szeregowo, podobnie dwa białe.

 

[r-mik]

byłem nieścisły w pytaniu, bo chodzi o cztery LED-y: światła białe

Aby dobrze odpowiedzieć należy znać symbol diody. Ale nawet jak wszystko się wyliczy to pozostanie problem niedoskonałości oka, które różnie reaguje na różne barwy tak więc wszystko najczęściej sprowadza się do sprawdzenia jak jest.

teoretycznie może się zdarzyć, że i białe i czerwone na jednym końcu lokomotywy się zaświecą

Jak będzie jeden rezystor to powinna świecic tylko czerwona bo przeważnie ma niższy spadek napięcia od białej. Sa jednak diody białe o spadku 2,3 a nawet 1,8V. Bez znajomości symbolu diody można tylko wróżyć z fusów, bo gdy czerwona będzie miała 1,7V a biała 1,8V to zaświeca obie. Spadek napięcia zależy od płynącego prądu dlatego w praktyce, nawet gdy jedna dioda ma 1,7V a druga 2,3 mogą świecić obie z różną jasnością.
Kiedyś chciałem wykorzystać jedne rezystor i dwukolorowa diodę (czerwono/zielona niewiadomego pochodzenia) tak aby świeciła zielona a po dołączeniu czerwonej tylko czerwona (teoretycznie czerwona ma mniejsze napięcie przewodzenia, więc zielona powinna zgasnąć). Okazało się jednak, że to nie działa i powodem nie był spadek napięcia na wyjściu sterującym, bo zwieranie drutem dawało taki sam efekt. Problem rozwiązało dodanie dodatkowej diody krzemowej szereg z zieloną co zwiększyła sumaryczny spadek napięcia na niej. Ogólnie temat na pracę magisterską ale to dobre jak ktoś lubi się doktoryzować, najlepiej sprawdzić jak jest.
W większości przypadków napisałbym "daj dwa rezystory" ale tu mamy specyficzna sytuację - mało miejsca. Dlatego konstrukcje dekoderów są takie jakie są i wielu konstruktorów wytknie błędy np "brak podciągania na wejściu reset", itp.

Dwa LED-y białe zamierzam połączyć szeregowo, podobnie dwa białe.

Nie bardzo rozumie, narysuj schemat, bo jak mawiają "Bez schematu nie ma wspólnego tematu" (teraz często ""bez kodu programu...").

 

[Andrzej Harassek]

Dwa LED-y białe zamierzam połączyć szeregowo, podobnie dwa białe.

Nie dziwię się, że Kolega nie rozumie, bo oczywiście powinno być: Dwa LED-y białe zamierzam połączyć szeregowo, podobnie dwa czerwone. W modelu są tylko dwa białe światła na czole lokomotywy, a model to stary Jouef, który przerabiam na cyfrę. cztery LED-y (dwa białe i dwa czerwone) są na małej płytce, połączonej z płytą główną tylko dwoma przewodami i jest tam jeden rezystor. Oczywiście nie mam szans na sprawdzenie symbolu diod. Chciałbym te płytki wykorzystać, bo sam nie zrobię zamienników, mogę co najwyżej przeciąć jakieś ścieżki i coś dolutować. Jeśli będzie trzeba to wywalę ten rezystor i zastosuję dwa, oddzielnie do białych i czerwonych, ale już nie na płytce. Schemat naszkicuję, ale już nie dziś. Tak to wygląda, ale płytki jeszcze nie wymontowałem z modelu:

 

[r-mik]

cztery LED-y (dwa białe i dwa czerwone) są na małej płytce, połączonej z płytą główną tylko dwoma przewodami i jest tam jeden rezystor

Przeważnie do sterowania dwoma diodami (rozpatruję dwie, bo po 2 sztuki łaczone są razem, czy szeregowo czy równolegle przy analizie nie ma to znaczenia) potrzeba trzech przewodów (zasada liczba led + 1). Są oczywiście sposoby aby dwoma diodami sterowac przez dwa przewody ale bez widoczności drugiej strony płytki mogę się tylko domyślać jak są połaczone.

 

[Andrzej Harassek]

Przeważnie do sterowania dwoma diodami (rozpatruję dwie, bo po 2 sztuki łaczone są razem, czy szeregowo czy równolegle przy analizie nie ma to znaczenia) potrzeba trzech przewodów (zasada liczba led + 1).

To jest "oczywista oczywistość" i tak właśnie chcę zrobić - niżej schemat, na którym zaznaczyłem dwie wersje rezystora: zielonym wersja z jednym rezystorem we wspólnym plusie i niebieskim z dwoma rezystorami.

A tak wygląda płytka z obu stron:

Spróbowałem rozrysować schemat połączeń. Nie zaznaczyłem kierunku LED-ów, bo nie jestem tego pewien. Jednak wydaje mi się, że LED-y białe i czerwone muszą mieć mieć przeciwną polaryzację, tzn. białe w górę, a czerwone w dół, albo odwrotnie. Wychodzi mi tak, że LED-y czerwone są zasilane przez rezystor, a białe bezpośrednio. Tak że na płycie głównej musi chyba być rezystor włączony w obwód zasilania świateł, a rezystor na tej płytce jest dodatkowo, żeby przyciemnić czerwone światła. Tak czy tak, muszę pozmieniać połączenia i stąd pytanie, czy da się ten rezystor na płytce świateł wykorzystać we wspólnym przewodzie plus, czy lepiej dać oddzielne rezystory, ale już poza płytką.

 

[r-mik]

Wychodzi mi tak, że LED-y czerwone są zasilane przez rezystor, a białe bezpośrednio.

Tak to wygląda.

Tak że na płycie głównej musi chyba być rezystor włączony w obwód zasilania świateł, a rezystor na tej płytce jest dodatkowo, żeby przyciemnić czerwone światła

Trochę małą wartość ma ten rezystor - 15R.
Może dodatkowego rezystora nie ma. Może tak zostało zrobione (nie do końca poprawnie) gdy led były zasilane z niskiego napięcia (np 3,3V).

I doszliśmy do kluczowego pytania, jakim napięciem będziesz zasilał LED?

 

[Andrzej Harassek]

Mała wartość rezystora zdaje się potwierdzać mój domysł, że chodzi tylko o przyciemnienie czerwonych świateł w stosunku do białych. Światła chcę zasilać bezpośrednio z wyjść dekodera, białe z wyjścia świateł czołowych, czerwone z AUX 1 i AUX 2. Oryginalna płyta główna działa wyłącznie w analogu, nie ma gniazda dekodera i tę płytę wymieniam na inną, już z gniazdem i wyprowadzeniami wyjść dekodera, do których trzeba dolutować przewody do świateł. Na płycie są miejsca na rezystory, więc nie ma problemu z ich włączeniem w obwody świateł.

 

[Jacek765]

Myślę że uklad połączeń według schematu z "niebieskimi" opornikami ma większy sens niż z jednym "zielonym" na plusie. Dzięki temu można dokładniej ustalić jasność świecenia każdej grupy diód poprzez zmianę wartości oporu. Najlepiej zrobić to organoleptycznie próbując oporników o różnej wartości oporu zaczynając od największego. Lub użyć do testu potencjometru dla bezpieczeństwa o dużej opornosci ok 22k ustawionym w środkowym położeniu. Przez przekręcenie pokrętła mozna ustalić optymalną jasność i zmierzyć wartość oporu. Ważne żeby nie obrócić pokrętła potencjometru w skrajne położenie bo to spowoduje spalenie diód. Najlepiej to robić przy zasilaniu napięciem ok 15V.
Oporniki o odpowiedniej wartości najlepiej wlutować na wyjściu z płytki głównej.
Przyglądając się małym plytkom oswietleniowym dochodzę do wniosku że te diody są połączone równolegle w grupach przy czym każda grupa o przeciwnej polaryzacji. W analogu zmiana kierunku jazdy przełącza grupy diód. Zasilanie na pewno było realizowane obniżonym napięciem ok 2 do 2,2V. Opornik o małej wartości oporu ograniczał napięcie na grupie czerwonych diód.

 

[r-mik]

i tę płytę wymieniam na inną,

Daj osobne rezystory.

 

[r-mik]

A może tak nieśmiało zaproponuję dekoder

Dopóki nie jest montowany na automatach, nie ma problemu zrobić wykonanie bez sterownika silnika i toru audio. To, że składany jest ręcznie nie świadczy o tym, ze nie jest to robione dobrze:

Wiem, że jest się do czego przyczepic (zwłaszcza taki jedne, co nic podobnego tu nie pokazał) ale ja już nie pamiętam kiedy skończyłem 20 lat. Jakość wykonania potwierdza:

A może warto dodać dźwięk i trakcję za nieduże pieniądze? Dekoder trakcji PIKO kosztuje więcej niż ten, który zaprezentowałem a i światełek PKP próżno szukać w PIKO i wielu innych.
PKP bez dodatkowych płytek więc bez dodatkowych wydatków.

 

[Andrzej Harassek]

A może tak nieśmiało zaproponuję dekoder

Dziękuję, ale model to lokomotywa SNCF, więc polskie światła nie są potrzebne, dźwięku w tej lokomotywie też nie przewiduję. Mam do niej zamienną płytę główną z gniazdem PluX22 (produkcja francuskiej manufaktury) i dekoder ESU, zaprogramowany przez tę manufakturę. Oryginalna płyta w ogóle nie miała gniazda, ale światła już na LED-ach, jak wyżej. Może skorzystam z rady kolegi @Jacek765 i wymienię LED-y żółte na ciepłobiałe, ale niekoniecznie, bo w tamtych latach SNCF stosowało też żółte światła. Może w przyszłości, do innych modeli spróbuję dekodera Kolegi...

 

[r-mik]

Twoja lokomotywa, ma dla Ciebie (chyba) wartość sentymentalną. Też mam takie i szkoda mi 400zł na dekoder, ale 150 jest akceptowalne.

Ja raczej tworzę a nie produkuję.

 

[Andrzej Harassek]

Model nie ma dla mnie jakiejś specjalnej wartości sentymentalnej, ale mam już do niego specjalnie zaprogramowany dekoder, który do innego modelu się nie przyda bez przeprogramowania, więc raczej do tego modelu już innego nie kupię.

 

[Jacek765]

Akurat model Andrzeja to bardzo dobry model firmy Jouef porównywalny z dobrymi modelami Roco i jest warty by w niego zainwestować. Nic ze starej jakości.
A co do dekodera to uważam że są bardzo obiecujące. I czekam na dalsze postępy prac projektowych. Ciekawi mnie czy do tych dekoderów można wykorzystać pakiety dźwiękowe dla dekoderów innych firm.

 

[r-mik]

I czekam na dalsze postępy prac projektowych.

Są nowe dźwięki i światła PKP.
Bedzie wersja z Pux22 ale trzeba @Alana zmotywować. Może jakaś zrzutka?
Ja na razie nie mogę zając się dekoderami.Szkoda, bo przyznam, że Plux22 dużo by zmienił, także w planach moich zakupów.

Ciekawi mnie czy do tych dekoderów można wykorzystać pakiety dźwiękowe dla dekoderów innych firm.

Można ale nie bezposrednio. Trzeba wyłuskac sample (jedne z forumowiczów nad tym pracuje) a następnie przystotwać do mojego dekodera, co zajmuje kilka godzin.