Czyli nie jest to żadne inne miejsce jak np Wołkowysk (warsztaty parowozowe), czy inne miasto, tylko to jest Warszawa Wschodnia i na zdjęciu z NAC widać halę główną prostokątną z ryzalitem czy portykiem, w którym jest stanowisko do przesuwania taboru za pomocą przesuwnicy. Ciekawe jest to, że ta przesuwnica istnieje do dziś tyle, tylko że "pod chmurką". Na zdjęciu satelitarnym googlii widać bardzo dokładnie posadzkę betonową między szynami przesuwnicy z pięknym wzorem geometrycznym szczelin dylatacyjnych.
Myślę, że nie ma na tę chwilę, różnicy zdań, że to Warszawa Wschodnia. Tak jak pisałem wyżej, też uważam, że to teren warsztatów i parowozowni dawnej Kolei Warszawsko-Terespolskiej (później także -Brzeskiej), wybudowanych w stolicy. Moim zdaniem nie jest to jednak główna hala prostokątna (na obydwu fotografiach z Ok22). Ale po kolei.
Po pierwsze, czy pisząc o przesuwnicy masz na myśli obiekt widoczny na poniższych widoku satelitarnym i widoku ulicznym Google Maps ?
https://www.google.pl/maps/@52.2546197,21.0625423,93m/data=!3m1!1e3?entry=ttu
https://www.google.pl/maps/@52.2541499,21.0629585,3a,15.3y,331.87h,88.62t/data=!3m7!1e1!3m5!1spuPbETR35QyIfbYhvGkCmg!2e0!6shttps://streetviewpixels-pa.googleapis.com/v1/thumbnail?panoid=puPbETR35QyIfbYhvGkCmg&cb_client=maps_sv.tactile.gps&w=203&h=100&yaw=338.07645&pitch=0&thumbfov=100!7i16384!8i8192?entry=ttu
Jeżeli tak, to nie jest to miejsce jakiejkolwiek starej przesuwnicy, ale obiekt mający niespełna 45 lat. W latach 70-tych XX w. niepotrzebne już służbie trakcyjnej obiekty parowozowni W-wa Wsch. przejęła służba drogowa. Na początku lat 80-tych w miejscu wyburzonej hali wachlarzowej wzniesiono nowoczesną halę wraz z nowoczesną przesuwnicą i blokiem socjalnym. Z warszawskiej Pragi przeniósł się tam wówczas warszawski Oddział Zmechanizowanych Robót Drogowych (DOM Warszawa). Obecnie hala należy do warszawskiego Przedsiębiorstwa Napraw Infrastruktury (i to jej przesuwnica jest na widokach zaprezentowanych wyżej), obok jest siedziba PKP PLK. Natomiast stara hala prostokątna (odbudowana po wojnie pierwotna hala wybudowana przez Niemców i oddana ok. 1942) nie doczekała się zagospodarowania i została wyburzona na początku XXI w.
Po drugie. Wracając do obydwu zdjęć z Ok22. Tak jak pisałem we wpisie pierwszym odnośnie tego wątku, hala prostokątna (zapewne hala warsztatów wagonowych ?) nie posiadała żadnych portyków (tego słowa mi zabrakło, temu pisałem o "przybudówce"
). Dlatego uważam, że obydwie fotografie z czasów okupacji zostały zrobione przy budynku warsztatów, jaki widać na mapie z 1900, ale i na kolejnych mapach z lat późniejszych.
Fot. 1. Kompleks warsztatów i parowozowni Warszawa Wsch - Analiza 1
Wg mnie potwierdza to zdjęcie z publikacji R. Stankiewicza "Ok22", autorstwa G .Otte, bo na nim widać na prawo, pomiędzy warsztatem, a zarysem dachu hali wachlarzowej, budowaną na polecenie Niemców halę prostokątną (mniej więcej w miejscu rozebranej hali prostokątnej, widocznej na przedwojennych mapach, przy czym, nie można wykluczyć, że wykorzystano np. fundamenty starej hali itp, bo trudno znaleźć jakiekolwiek informacje na temat tej budowy).
Proszę zwrócić również uwagę na to, że hala warsztatów, na zdjęciu pana J. Szeligi, z 1984 (opisana jako stara parowozownia prostokątna), zachowana jest do dziś. Jej styl budowy jak i charakterystyczne elementy architektury, są identyczne z halą ze zdjęć z Ok22, obiekty musiały więc powstać w tym samym czasie. Fotografia J. Szeligii wykonana jest z północy, na zach. Oceniając po zarysie tego budynku na przedwojennych mapach, od strony południowej miał on charakterystyczne przybudówki (portyki ?), prawdopodobnie zabudowane po wojnie / lub nieodbudowane. Budynek ten, jest jedynym jaki ocalał z pożogi II w. św., z całego kompleksu hal i budynków dawnej parowozowni W-wa Wsch. Poniżej jego prezentacja na Google Earth na tle zdjęcia lotniczego z 1945.
Fot. 2. Do dziś zachowana hala warsztatów parowozowni Warszawa Wsch., pamiętająca czasy budowy Warszawsko-Terespolskiej Drogi Żelaznej. Wizualizacja na mapie Google Earth.
Aby wszystko to o czym napisałem dobrze zobrazować, poniżej seria wybranych zdjęć widoku satelitarnego (lotniczego w 1945), który dobrze dokumentuje zmiany jakie zaszły przede wszystkim od 2000 r. do chwili obecnej. Na początku - dla dokładniejszej analizy, zdjęcie układu budynków na mapie rosyjskiej z 1900 r., oraz zilustrowanie tego o czym pisałem wyżej.
Fot. 3. Analiza. Podkład - mapa rosyjska z
1900 r.
Fot. 4. Kompleks warsztatów i parowozowni Warszawa Wsch -
1945. Źródło: Google Earth. Widok lotniczy zniszczeń, prawdopodobnie zdjęcie wykonano już po zakończeniu działań wojennych. Obie hale - prostokątna i wachlarzowa, zniszczone. Po lewej, na dole, ocalały budynek warsztatów, który pierwotnie stał przy pierwszym wachlarzu (rozebranym w czasach okupacji).
Fot. 5. Kompleks warsztatów i parowozowni Warszawa Wsch -
2000.10 (październik). Źródło: Google Earth. W miejscu rozebranego w latach 70-tych XX w. wachlarza stoi hala warszawskiego Przedsiębiorstwa Napraw Infrastruktury. Przed nią przesuwnica z początku lat 80-tych. Na lewo od niej stoi jeszcze hala prostokątna parowozowni.
Fot. 6. Kompleks warsztatów i parowozowni Warszawa Wsch -
2002.04. Źródło: Google Earth. Hala prostokątna parowozowni już rozebrana.
Fot. 7 - 9. Przykładowe, dalsze widoki z
2005.10,
2011.04 i
2020.03. Widać, że od czasu rozbiórki hali prostokątnej większe zmiany w otoczeniu nie zaszły.
Myślę, że to chyba przekonujące dowody na to, że zdjęcia Ok22 nie mogły być wykonane przy hali prostokątnej stojącej obok wschodniego wachlarza parowozowni. Co do przesuwnicy, obecnie istniejąca zlokalizowana jest pomiędzy wspomnianymi halami, przed wojną jak i w czasach okupacji na terenie na którym się znajduje zlokalizowane były tory dojazdowe do hali prostokątnej. Kolega
Hoart wywołał bardzo ciekawy temat. Może coś przeoczyłem i moja analiza ostatecznie "trafi do kosza"
ale miło było "pogrzebać w historii" parowozowni Warszawa Wsch.
3
10
