Aleś poszedł po bandzie!!!! Cały czas mówi się tu o Orient Ekspresie z okresu normalnego kursowania, a nie o okazyjnych jazdach samych wagonów (z resztą zmodernizowanych) na dowolnych trasach. Po wojnie Orient Ekspres przez Polskę nie jeździł więc ani Pt47, ani EU07, ani ET41, ani Husarz ciągnąć go nie mogły!
Kwestia kursowania pociągu Orient Express przez Polską wymaga uzupełnienia. Otóż pociąg ten na pewno jeździł przez Polskę w latach 1947-1960 i był to TEN Orient Express. Oprócz tego kursował drugi pociąg prowadzony przez CIWL Balt Orient Expres, w znacznie ciekawszych relacjach - obszerny artykuł na ten temat był w Świecie Kolei, a potem trzeci - Nord Orient (Nord Expres, który początkowo kursował w relacji Paryż-Kopenhaga/Warszawa a w latach sześćdziesiątych... do Varny), i czwarty - Pannonia Express. Do kiedy dokładnie kursował Orient Express nie miałem możliwości sprawdzić, ale to zrobię i napiszę.
Wróćmy jednak do "właściwego" Orient Expressu.
Po wojnie rozpoczął kursowanie przez Polskę od 1947 roku. Podstawową trasą Orient Expressu w 1947 roku była nitka Paryż-Wiedeń-Budapeszt/Belgrad, a polskiej nitki Warszawa Główna-Paryż. W tym roku pociąg po polskich torach prowadził liczne wagony kursowe w egzotycznych relacjach (np. Sztokholm-Gdynia-Warszawa-Warszawa Główna-Roma, Warszawa Główna-Belgrad czy Warszawa Główna-Budapeszt, które już od 1948 roku przejął Balt Orient Express.
Rozkładowo przypisane były do Orient Expressu parowozy serii Pt47, natomiast do Balt Orient Expressu serii Pt47 lub Pt31. Na odcinku Warszawa Główna-Katowice, po zelektryfikowaniu magistrali pociąg przejęły lokomotywy elektryczne, zapewne EU04 ale tego nie jestem pewien.
Przykładowy rozkład jazdy pociągu Orient Express w 1950 roku
Pociąg na polskim odcinku miał numer 1401 - w 1950 roku. Pociąg kursował w tym roku "podstawowej" relacji Warszawa Główna-Paris Est z licznymi wagonami kursowymi. Wyjazd z Warszawy Głównej 14.00, Katowice 19.16/1924, w Zebrzydowicach 20.42/21.35 włączano grupę wagonów z Krakowa (Kraków odjazd 18.10), Praha 06.00/07.00, Norymberga 15.01/15.21, Stuttgart 19.08/19.33, Karlsruhe 21.06/21.14, Strasbourg 00.07/00.25, Paris Est 07.15. Trasa z Warszawy Głównej do Paryża wynosiła 2045 kilometrów.
W Pradze część składu Orient Expressu z Warszawy była dołączana do TEGO Orient Expressu do Paryża a wagonów kursowych również do Orient Expressu ale w relacji przeciwnej. Podstawowa relacja Orient Expresu zawsze rozpoczynała się i kończyła w Paryżu, ale dalej ulegała ciągłym zmianom. np. w 1947 roku była to relacja zaledwie: Belgrad-Budapeszt-Praga-Norymberga-Paryż z „nitkami” Sztokholm-Gdynia-Warszawa-Praga, Bukareszt-Budapeszt, Rzym-Wiedeń-Praga, Norymberga-Amsterdam-Londyn itp.
Potem OEx docierał do Istanbułu i Aten, często poszczególne nitki i relacje miały inne nazwy np. Simplon Orient Express, Aarlberg Orient Expres itp.
W Norymberdze grupa wagonów była przełączana na relację Norymberga 17.54 - Frankfurt nad Menem - Kolonia - Venlo - Rotterdam - Hoek van Holland 09.45/11.30 - przeprawa promowa - Harvich 18.40/19.45, Londyn 21.20.
Wagon restauracyjny kursował na odcinku Warszawa Główna-Zebrzydowice (potem wagon restauracyjny w tym pociągu był włączony na odcinku Praha - Stuttgart).
Wagony bezpośrednie m.in:
Warszawa Gł-Paryż (wagon sypialny kl. 1,2 CIWL)
Warszawa Gł-Praha (wagon sypialny kl 2 PKP - Orbis)
Warszawa Gł - Hoek Van Holland (wagon sypialny kl. 1,2 CIWL)
Kraków Główny-Praha (kl. 2 , 3 PKP)
Kraków Główny-Oderberg (poczta, PKP )
Wagony osobowe kl. 1,2,3 kursowały w tym składzie w relacji Warszawa Główna-Praha i Warszawa Główna-Paryż
Przykładowy rozkład jazdy pociągu Orient Express w 1957 i 1958 roku
Pociąg na polskim odcinku miał dalej numer 1401. Wyjazd z Warszawy Głównej później, bo 18.53, Katowice 22.53/23.06, w Zebrzydowicach 00.21, Praha 08.14/09.30, Norymberga 18.03/18.14, Stuttgart 21.40/22.47, Karlsruhe 00.18/00.20, Strasbourg 02.25/02.50, Paris Est 09.05.
Przełączeń wagonów dokonywano w Koluszkach i Katowicach.
W Stuttgardzie grupa wagonów była przełączana na relację Stuttgard 01.27, Kolonia 07.32/07.40, Rotterdam 11.18/11.22, Hoek van Holland 11.45/13.05 - przeprawa promowa - Harwich 19.20/20.0, Londyn 21.30.
Oprócz tego, od 1947 w różnych pociągach pojawiały się wagony bezpośrednie CIWL, także po zakończeniu kursowania Orient Expressu i Balt Orient Expressu. Trwało to praktycznie do końca działalności CIWL i ulegało jedynie systematycznemu zmniejszaniu. Ostatnim wagonem kursowym CIWL kursującym w Polsce był wagon relacji Warszawa-Wiedeń.
Pzdr, Piotr