1:1 BR 120 DB AG

[Andrzej Harassek]

W 1992 roku linia kolejowa z Magdeburga do Helmstedt (dawna stacja graniczna po zachodniej stronie granicy niemiecko-niemieckiej) ciągle jeszcze nie była zelektryfikowana i miała tylko jeden tor. Pociągi z Berlina docierały tu prowadzone przez spalinowe lokomotywy DR, które tak, jak przed zjednoczeniem, były w Helmstedt zastępowane elektrowozami DB. Jedyną, choć z punktu widzenia podrónych bardzo istotną różnicą był brak uciążliwych kontroli paszportowych i celnych. Lokomotywy serii 120 były tam codziennym widokiem.

 

[Andrzej Harassek]

Z okazji Gwiazdki zawitał do mnie długo wyczekiwany model 120 001-3 DB, ACME 60360. Model odwzorowuje pierwszy dziewiczy egzemplarz z serii prototypowej tak, jak wyszedł prosto z fabryki, z oryginalnymi pantografami francuskiego typu, jeszcze bez naniesionej daty rewizji i bez przydziału do lokomotywowni. Potwierdzam opinię kolegi KAROLeski2: model jest super. Cały model jest wykonany z metalu (z wyjątkiem maskownic wózków i oczywiście drobnych detali), zderzaki są sprężynujące. Pudło jest przykręcone do podwozia czterema solidnymi wkrętami, a otwarcie modelu jest bardzo proste: trzeba po prostu te wkręty odkręcić. Ale w tym celu konieczne jest najpierw usunięcie dwóch imitacji elementów podwozia, które są dość mocno wciśnięte w swoje gniazda. Nie obejdzie się bez podważenia ich cienkim płaskim wkrętakiem. Instalacja oświetlenia jest zamontowana w obudowie, a połączenie elektryczne z ramą, w której jest silnik, gniazdo dekodera i reszta elektryki, zrealizowane jest przez płytkę stykową ze sprężynującymi kontaktami. W pudle znajduje się czteropozycyjny przełącznik, za pomocą którego można włączyć lub wyłączyć trzeci (górny, choć w tym wypadku to określenie trochę nieścisłe) i oświetlenie kabiny maszynisty - niezależnie na obu końcach lokomotywy. Co ciekawe, przy zasilaniu analogowym, oświetlenie kabin i trzeci reflektor włączają się zależnie od kierunku jazdy. Po włożeniu dekodera 21-pinowego, trzecie reflektory i kabiny włącza się niezależnie od kierunku jazdy za pomocą wyjść AUX1, 2, 3 i 4 (o ile oczywiście zastosowany dekoder ma te cztery dodatkowe wyjścia). Niestety, w instrukcji obsługi nie ma słowa na temat świateł czerwonych, które w analogu świecą standardowo, z tyłu patrząc w kierunku jazdy. Wyłączenie trzeciego reflektora i kabin niczego tu nie zmienia.

To wszystko wewnątrz lokomotywy. Ale najpierw trzeba model rozpakować:

Model ma ładną, firmową podstawkę, która z powodzeniem mogłaby służyć do prezentacji w gablocie, przydałaby się do tego jakaś pokrywa. A model jest do podstawy przykręcony solidną śrubką, do odkręcenia której dołączony jest odpowiedni klucz.

Model pięknie prezentuje się z odpowiednim składem, tu z wagonem barowym QUICK-PICK DB, również ACME. Zdjęcia zrobiłem na swoim małym torze próbnym, stąd tory o różnej szerokości. Ciąg dalszy nastąpi.

 

[Andrzej Harassek]

Jeszcze kilka zdjęć modelu ACME. Model jest fabrycznie wyposażony na jednym końcu w imitację sprzęgu śrubowego i węży powietrznych. Na drugim końcu jest gniazdo sprzęgu NEM i uproszczone imitacje węży. W woreczku jest dołączony drugi zestaw tych elementów, tak, że można założyć z obu stron albo pełne imitacje (do gabloty), albo uproszczone, z gniazdami NEM. Stopnie pod drzwiami kabin są fabrycznie zamontowane do wózków. W rzeczywistości są one częścią pudła, wobec czego ACME dokłada drugi komplet stopni, które można zamontować do pudła (usuwając oczywiście te mocowane do wózków), aby model bardziej upodobnić do oryginału. Wtedy jednak model ma bardzo ograniczone możliwości skrętu i w zasadzie nadaje się tylko do gabloty. Inną ciekawostka jest to, że sprężyny zawieszenia, widoczne na środku wózków, są w modelu zamontowane do krawędzi pudła, a nie do wózków. Dzięki temu nawet na łukach nie "wyjeżdżają" spod pudła.

 

[karol_mar]

Pomysłowe połączenie elektryczne budy z podwoziem, podobne rozwiązanie jest w EP09 EFC.

 

[Jacek765]

Ten model miałem w rece (mój kolega jest właścicielem) i mogę potwierdzić że jest to perfekcyjnie wykonany model i nawet sam powaznie zastanawiałem sie nad jego nabyciem jednak względy finansowe zaważyły na tym że na razie jeszcze muszę sie zadowolić modelem Fleischmanna. Jeszcze z kolegą nie "zwiedzaliśmy" wnętrza tego modelu.

 

[KHAB]

Mercedes wśród modeli? Jestem pod wrażeniem.

 

[Michał_P]

z oryginalnymi pantografami francuskiego typu

Od wielu lat zastanawiałem się nad pochodzeniem tych odbieraków... One zostały wyprodukowane w RFN na wzór francuski czy to produkt Made in France?

 

[Andrzej Harassek]

Sam się nad tym zastanawiałem, ale nie znam pewnej odpowiedzi na to pytanie. Wiem, że w tamtych latach DB i SNCF współpracowały w zakresie ujednolicania rozwiązań technicznych na kolejach (coś, co dziś nazywa się interoperacyjnością kolei), taka współpraca miała zresztą miejsce w szerszym zakresie, w ramach UIC, ale DB i SNCF działały szczególnie inetnsywnie. Przypuszczam, że pantografy zastosowane na prototypowych 120 były produkcji francuskiej, bo niby po co ktoś miałby wykonywać je w Niemczech specjalnie do tych kilku lokomotyw? Sądzę, że testowano zachowanie się tego typu pantografów przy współpracy z niemiecką siecią trakcyjną. Trzeba pamiętać, że sieć niemiecka ma inne parametry geometryczne (i elektryczne, ale to akurat tu jest mniej istotne), niż francuska, a w szczególności szerokość pantografu (długość ślizgacza) też jest inna w Niemczech i na części linii we Francji, więc francuskie pantografy musiały być odpowiednio do tego dostosowane. Jeżeli uda mi się czegoś więcej dowiedzeć, podzielę się tą wiedzą tutaj.

 

[KSK 1982]

Jako ze dostałem właśnie model 120 firmy Lima pozwolę sobie odświeżyć watek.
Jest to BR 120 140-9 zarządu DB, a ceny na ebay wąchają się od 25-35 EUR i dlatego właśnie sądzę iż zasługuje ona na szerszy opis.
Przedstawiony model udało mi się kupić za 31 EUR co biorąc pod uwagę jakość wykonania i szczegółów jest naprawdę niewielka kwota (Lima jak się okazuje to nie zawsze Lipa, a biorąc już pod uw agę stosunek jakości tego modelu do ceny to dla mnie bajka)
Model to lima 208142L jak już wspominałem zarządu DB, data rewizji to 26.04.88, w malowaniu orientrot:

Udało mi się go kupić jeszcze bez zamontowanych dodatkowych elementów izolacji, oraz cała masa dodatkowych elementów ( niestety be z instrukcji)

napęd na dwa wózki za pomocą wałków z kołem zamachowym, niestety bez gniazda dekodera, co do silnika to trudno mi określić (prawdopodobnie trójpolowy)

A to już efekt końcowy:

Przed ewentualnym zakupem proponowałbym zwrócić uwagę na to czy kolor nie jest zbyt ciemny ( ja w swoim tego nie dostrzegam ), poza tym zdarzały się modele gdzie boczny opis to 120 103-6
A poniżej coś w 1:1

 

[Andrzej Harassek]

Lima jak się okazuje to nie zawsze Lipa

W pełni popieram tę opinię. Czy Kolega montował już dekoder, a jeżeli jeszcze nie, to czy zamierza to zrobić?

 

[KSK 1982]

Docelowo taki mam plan, myślę jeszcze nad oświetleniem LED ( choć to daje rade ), teraz muszę nabyć restauranta pod IC, (docelowo oprócz tej 120 będzie jeszcze 103 Roco w malowaniu beige/rot ale to już nie ten wątek)
Poniżej dla zainteresowanych przesyłam link gdzie można dowiedzieć się czegoś więcej o montażu dekodera i oświetlenia w tych modelach:
http://www.lokschuppen-dominik.de/Spur H0/Lok Umbau/BR 120/Seite.htm

Póki co jako że nie posiadam do tego modelu instrukcji a pozostały mi takie elementy i nie bardzo wiem gdzie by mogły pasować, może ktoś ma jakąś sugestie

 

[Andrzej Harassek]

Tak się złożyło, że w tzw. międzyczasie kupiłem drugi egzemplarz modelu Limy 120 003-9, tym razem w trochę nowszej wersji, z napędem na oba wózki. W porównaniu do pierwszego modelu, jaki pokazałem wcześniej, różni się też układem urządzeń na dachu i standardowymi gniazdami sprzęgu NEM, choć bez kinematyki. Mam do tego modelu instrukcję, więc może będzie ona pomocna dla kolegi KSK 1982. Wynika z niej, że elementy, o które pyta kolega KSK, montuje się do ramy nad wózkami, pod pudłem. Ale ja nie mogę tego potwierdzić, bo w moim egzemplarzu tych części niestety brakuje. Nie bardzo rozumiem, co one mają imitować, bo wydaje mi się, że będą widoczne tylko te trójkąty na końcach. Może Kolega KSK zrobi dobre fotki modelu po zamontowaniu tych części, ze zdjętą i założoną obudową?

 

[KSK 1982]

Dokładnie taka instrukcja odpowiada mojemu modelowi ( układ dodatkowych części taki sam), jutro przy świetle dziennym zrobię zdjęcia, jak na razie nie chce się trzymać bez klejenia wiec bez kropelki się nie obejdzie> Zastosowanie ma takie iż blokuje wózki przed zbytnim skrętem ( element widoczny to rzeczywiście dwa trójkąty).
Jak popatrzymy na zdjęcie ze zderzakiem z instrukcji to są do niego montowane dodatkowe 4 elementy, jednak przy większym skręcie haczyły by one o wózek ( dlatego ich nie montowałem ), a umieszczenie tych nieznanych części ma służyć jako blokada wózka, prawdopodobnie aby temu zapobiec.

 

[Andrzej Harassek]

Jak popatrzymy na zdjęcie ze zderzakiem z instrukcji to są do niego montowane dodatkowe 4 elementy, jednak przy większym skręcie haczyły by one o wózek

Czy chodzi o czołownicę, do której montuje się imitacje węży hamulcowych? Węże przeszkadzają przy każdym ruchu wózka, żeby je założyć, trzeba zdemontować gniazdo sprzęgu. Ograniczenie wychylenia wózka nic tu nie pomoże.
Ciekawy opis przebudowy modelu na tym niemieckim forum, ale informacje o montażu dekodera za bardzo mi się nie przydadzą. Niemiecki modelarz po prostu przylutował przewody bezpośrednio do dekodera, który potem przykleił do ramy taśmą dwustronnie klejącą. Ja spróbuję zamontować gniazdo. Poza tym, wygląda na to, że model jest w wersji 3-szynowej, AC, ale nie wiem, czy był taki fabrycznie, czy właściciel go przerobił.

 

[tulip]

Moim zdaniem te trójkąty to imitacje piasecznic.

 

[KSK 1982]

Poniżej zdjęcia omawianych elementów, tak jak pisałem wcześniej ich montaż powoduje praktycznie brak możliwości obrotu wózka, a brak dopasowania wymaga klejenia ( w moim przypadku montaż odbywał się tylko na potrzeby wykonania zdjęcia a obecnie elementy są zdemontowane )

i z zamontowaną budą ( bez sprzęgu, ale z wężami hamulcowymi), wiem że trochę nie ta perspektywa ale zależało mi aby pokazać jeszcze model po montażu węży hamulcowych

A poniżej zdjęcia przedstawiające sposób montażu gniazda sprzęgu do wózka i jego demontaż

wyjęcie sprzęgu wiąże się właśnie z takim demontażem i nie jest to zbyt skomplikowana operacja

 

[KSK 1982]

i z brakującej perspektywy ( być może te zdjęcia pomogą rozwikłać zagadkę )

 

[CoCu]

Te trójkątne elementy to imitacje zbiorników piasku piasecznic. Niestety, ale w tej lokomotywie znajdują się w takim miejscu, że ograniczają skręt wózka. W oryginale zaś wózek nie obraca się aż tak bardzo, by te zbiorniki przeszkadzały. Pewnie ten problem spowodował, że producent postanowił elementy te dołączyć do samodzielnego montażu, w przypadku jak model ma stać w witrynie, a nie być eksploatowany na makiecie.
Producent wymyślił sobie że są one połączone parami, stąd ta długa belka między nimi, służąca do zamontowania całości w modelu.

 

[Andrzej Harassek]

Małe "śledztwo" i już wiem, dlaczego ja nie mam tych elementów. Otóż prototypowe lokomotywy (120 001 do 005) miały mniejsze piasecznice, innego kształtu, mocowane do wózków. Dlatego moje modele Limy i ACME tych części nie mają. Wersja seryjna ma tak, jak w modelu kolegi KSK, a dodatkowo w pudle są nad nimi cztery okrągłe otwory wsypowe, czego, zgodnie z rzeczywistością, też nie ma w modelach prototypów, zarówno Limy, jak i ACME. Plus dla Limy, że zmodyfikowała formę pudła, żeby te otwory odwzorować w wersji seryjnej. Mnie zmylił fakt, że do mojego modelu dołączona była instrukcja z wersji seryjnej oraz otwory montażowe na ramie (niewidoczne z zewnątrz po założeniu budy). Nie wiem, czy instrukcja została zamieniona, czy po prostu fabryka miała jedną wersję instrukcji, którą wrzucano do wszystkich modeli BR 120.

 

[tulip]

Także w mojej BR 120 z Trixa piasecznice mocowane są do pudła, ale nie przeszkadzają w obrocie wózka. Są wąskie (mało "przestrzenne"), ale nie wygląda to źle.